Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 1170 - 1174, 28.12.2018

Mustafa Sönmez Faruk Aydin Abdurrahman Lermi Simge Oğuz Saka

https://doi.org/10.28948/ngumuh.502395
Cited By: 2

Öz

Keçiboyduran Stratovolkanı
ve yakın çevresindeki monojenetik koniler, Kapadokya Bölgesi’nin (Orta Anadolu)
güneyindeki Niğde Volkanik Kompleksi (NVK) içinde yer alırlar. Stratovolkan’a
ait birimler iki evrede oluşan volkanik ürünlerle temsil edilir. Birinci evre;
yer yer volkanik breş ve tüf seviyeleri içeren piroklastik yayılma çökelleri
ile başlar ve bunların üzerine amfibolce zengin, piroksenli, andezitik-dasitik
bileşimli lav akıntıları gelir. İlk evre, blok ve kül akmaları içeren
piroklastik akma çökelleri ile sona erer. İlk evrenin amfibollü dasitlerinden
elde edilen 40Ar/39Ar yaşları (2.21±0.06 My), bu evrenin
erken Alt Pleyistosen’de oluştuğunu gösterir. İkinci evre; piroksence daha
zengin, fakat amfibol içermeyen andezitik-dasitik bileşimli lav ürünleri ile
başlar ve bunların üzerine iki seviyeden oluşan piroklastik akma çökelleri gelir.
Yığın akma çökelleri bu evrenin son ürünleridir. İkinci evrenin andezit ve
ignimbritlerinden elde edilen 40Ar/39Ar yaşları
(sırasıyla 1.63±0.02 My ve 1.26±0.18 My), bu ürünlerin geç Alt Pleyistosen’de
oluştuğunu gösterir. Asidik bileşimli Hasandağı Volkanitleri, akma yapılı,
biyotitçe zengin riyolitlerle (0.53-0.45±0.04My) başlar ve pümisce zengin kül
yağış ve türbülans çökelleriyle (0.44-0.34±0.05 My) sona erer. Orta
Pleyistosen’de aktif olan bu asidik volkanizmaya eşlik eden Karataş
Volkanitleri, olivin-içeren bazaltik lav akıntıları (0.65-0.22±0.02My) ve
stromboli-tip cüruf yağış ve türbülans çökellerinden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Keçiboyduran Stratovolkan Kuvaterner Volkanostratigrafi Ar-Ar yaşı

Kaynakça

  • [1] INNOCENTI, F., MAZZUOLI, G., PASQUARE, F., RADICATI DI BROZOLA, F., VILLARI, L., “The Neogene Calcalkaline Volcanism of Central Anatolia : Geochronological Data on Kayseri-Niğde Area”, Geol. Mag. 112, 349-360, 1975.
  • [2] BESANG, C., ECKHARDT, F.J., HARRE, W., KREUZAR, H., MÜLLER, P., “Radiometrische Alterbestimmungen an Neogenen Eruptivgesteinen Der Türkei”, Geol. Jb., B25, 3-36, 1977.
  • [3] ERCAN, T., FUJITANI, T., MATSUDA, J.I., TOKEL, S., NOTSU, K., UL, T., CAN, B., SELVİ, Y., YILRIRIM, T., FISEKEI, A., ÖLMEZ, M., AKBAŞLI, A., “The Origin and Evolution of the Cenozoic Volcanism of Hasandağı-Karacadağ Area (Central Anatolia)”, Jeomorfoloji Dergisi, 18, 39-54, 1990.
  • [4] GÖNCÜOĞLU, M. C., TOPRAK, V., “Neogene and Quaternary Volcanism of Central Anatolia: a Volcano-Structural Evaluation”, Bull. de La Section de Volcanologie Soc. Géol. France, 26, 1-6, 1992.
  • [5] TOPRAK, V., “Vent Distribution and Its Relation to -Regional Tectonics, Cappadocian Volcanics, Turkey”, J. Volcanol. Geotherm. Res.,. 85, 55-67, 1998.
  • [6] TOPRAK, V., Göncüoğlu, M. C., “Tectonic Control on the Evolution of the Neogene-Quaternary Central Anatolian Volcanic Province, Turkey”, Geol J., 28:357–369, 1993.
  • [7] GÖNCÜOĞLU, M. C., “Geochronological Data From the Southern Part (Niğde Area) of the Central Anatolian Massif”, Bull. Mineral. Res., Explor. Inst. (MTA), 105/106, 83-96, 1986.
  • [8] WHITNEY, D.L., DİLEK, Y., “Core Complex Development in Central Anatolia”, Geology, 25, 1023-1026, 1997.
  • [9] DİRİK, K., BOZKURT, E., GAUTIER, P., “Kırşehir Masifi ve Civarında ‘Gerilmeli Tektonizmanın’ Gelişimi, Etkileri ve Sonuçları. Tübitak Projesi, YDABAG-100Y030, 69 s., Ankara, 2003.
  • [10] AYDİN, F., “Contrasting Complexities in the Evolution of Calc-alkaline and Alkaline Melts of the Nigde Volcanic Rocks, Turkey: Textural, Mineral Chemical and Geochemical Evidence”, European Journal of Mineralogy 20, 101-118, 2008.
  • [11] AYDİN, F., SCHMITT, A.K., SIEBEL, W., SÖNMEZ, M., ERSOY, Y., LERMİ, A., DİRİK, R.K., DUNCAN, R., “Quaternary Bimodal Volcanism in the Niğde Volcanic Complex (Cappadocia, Central Anatolia-Turkey): Age, Petrogenesis, and Geodynamic İmplications”, Contributions to Mineralogy and Petrology. 168:1078, 1-24, 2014.
  • [12] AYDİN, F., DİRİK K., SÖNMEZ, M., “Niğde Volkanik Kompleksi'nin Jeokronolojisi ve Petrojenezi: Neo-Kuvatemer Döneminde Orta Anadolu'daki Manto Bileşimi, Magma Gelişimi ve Jeodinamik Süreçler Üzerine Uygulamalar”, Tübitak Projesi, 108Y003, 192 s, Ankara, 2011.
  • [13] AYDAR, E., GOURGAUD, A., “The Geology of Mount Hasan Stratovolcano, Central Anatolia, Turkey”, J. Volcanol. Geothermal. Res. 85, 129-152, 1998.
  • [14] DENIEL, C., AYDAR, E., GOURGAUD, A., “The Hasan Dagi Stratovolcano (Central Anatolia, Turkey): Evolution From Calc-alkaline to Alkaline Magmatism in a Collision Zone”, J. Volcanol. Geotherm. Res. 87, 275-302, 1998.

THE GEOLOGY AND VOLCANOSTRATIGRAPHY OF WESTERN PART OF NİĞDE VOLCANIC COMPLEX (CAPPADOCIA, CENTRAL ANATOLIA): MOUNT KEÇİBOYDURAN AND ITS NEAR SURROUNDINGS

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 1170 - 1174, 28.12.2018

Mustafa Sönmez Faruk Aydin Abdurrahman Lermi Simge Oğuz Saka

https://doi.org/10.28948/ngumuh.502395
Cited By: 2

Öz

The Keçiboyduran Stratovolcano and its near surrounding
monogenic cones are located in the Niğde Volcanic Complex (NVC) in the south
part of the Cappadocia region, central Anatolia. The units belonging to the stratovolcano
are represented by volcanic products that occur in two stages. The first stage
starts with pyroclastic surge deposits containing occasionally volcanic breccia
and tuff levels, and then these deposits are overlapped by amphibole-rich,
pyroxene-bearing lava flows with andesitic-dacitic composition. This stage ends
with pyroclastic flow deposits containing block and ash flows. 40Ar/39Ar
age (2.21±0.06 Ma) obtained from the amphibole-rich dacites indicate that the
first volcanic activity formed in the Early Lower Pleistocene. The second stage
starts with more pyroxene-rich, but amphibole-free andesitic-dacitic lava
flows, and these are covered by two-levels of pyroclastic flow deposits. The debris
flow deposits are the last products of this stage. 40Ar/39Ar
ages obtained from the andesitic lava flows and ignimbrites (1.63±0.02 Ma and
1.26±0.18 Ma, respectively) show that the formation time of the second volcanic
activity is the Late Lower Pleistocene. Acidic Hasandağı Volcanites begin with biotite-rich
rhyolites that have flow-banding (0.53-0.45 ± 0.04 Ma) and end with pumice-rich ash fall
and surge deposits
(0.44-0.34 ± 0.05 Ma). Karataş Volcanics, which accompany to this
acidic volcanism actived in the Middle Pleistocene consist of olivine-bearing
basaltic lava flows (0.65-0.22 ± 0.0 2Ma) and strombolian-type scoria fall and
surge deposits.

Anahtar Kelimeler

Keçiboyduran Stratovolcano Quaternary Volcanostratigraphy Ar-Ar dating

Kaynakça

  • [1] INNOCENTI, F., MAZZUOLI, G., PASQUARE, F., RADICATI DI BROZOLA, F., VILLARI, L., “The Neogene Calcalkaline Volcanism of Central Anatolia : Geochronological Data on Kayseri-Niğde Area”, Geol. Mag. 112, 349-360, 1975.
  • [2] BESANG, C., ECKHARDT, F.J., HARRE, W., KREUZAR, H., MÜLLER, P., “Radiometrische Alterbestimmungen an Neogenen Eruptivgesteinen Der Türkei”, Geol. Jb., B25, 3-36, 1977.
  • [3] ERCAN, T., FUJITANI, T., MATSUDA, J.I., TOKEL, S., NOTSU, K., UL, T., CAN, B., SELVİ, Y., YILRIRIM, T., FISEKEI, A., ÖLMEZ, M., AKBAŞLI, A., “The Origin and Evolution of the Cenozoic Volcanism of Hasandağı-Karacadağ Area (Central Anatolia)”, Jeomorfoloji Dergisi, 18, 39-54, 1990.
  • [4] GÖNCÜOĞLU, M. C., TOPRAK, V., “Neogene and Quaternary Volcanism of Central Anatolia: a Volcano-Structural Evaluation”, Bull. de La Section de Volcanologie Soc. Géol. France, 26, 1-6, 1992.
  • [5] TOPRAK, V., “Vent Distribution and Its Relation to -Regional Tectonics, Cappadocian Volcanics, Turkey”, J. Volcanol. Geotherm. Res.,. 85, 55-67, 1998.
  • [6] TOPRAK, V., Göncüoğlu, M. C., “Tectonic Control on the Evolution of the Neogene-Quaternary Central Anatolian Volcanic Province, Turkey”, Geol J., 28:357–369, 1993.
  • [7] GÖNCÜOĞLU, M. C., “Geochronological Data From the Southern Part (Niğde Area) of the Central Anatolian Massif”, Bull. Mineral. Res., Explor. Inst. (MTA), 105/106, 83-96, 1986.
  • [8] WHITNEY, D.L., DİLEK, Y., “Core Complex Development in Central Anatolia”, Geology, 25, 1023-1026, 1997.
  • [9] DİRİK, K., BOZKURT, E., GAUTIER, P., “Kırşehir Masifi ve Civarında ‘Gerilmeli Tektonizmanın’ Gelişimi, Etkileri ve Sonuçları. Tübitak Projesi, YDABAG-100Y030, 69 s., Ankara, 2003.
  • [10] AYDİN, F., “Contrasting Complexities in the Evolution of Calc-alkaline and Alkaline Melts of the Nigde Volcanic Rocks, Turkey: Textural, Mineral Chemical and Geochemical Evidence”, European Journal of Mineralogy 20, 101-118, 2008.
  • [11] AYDİN, F., SCHMITT, A.K., SIEBEL, W., SÖNMEZ, M., ERSOY, Y., LERMİ, A., DİRİK, R.K., DUNCAN, R., “Quaternary Bimodal Volcanism in the Niğde Volcanic Complex (Cappadocia, Central Anatolia-Turkey): Age, Petrogenesis, and Geodynamic İmplications”, Contributions to Mineralogy and Petrology. 168:1078, 1-24, 2014.
  • [12] AYDİN, F., DİRİK K., SÖNMEZ, M., “Niğde Volkanik Kompleksi'nin Jeokronolojisi ve Petrojenezi: Neo-Kuvatemer Döneminde Orta Anadolu'daki Manto Bileşimi, Magma Gelişimi ve Jeodinamik Süreçler Üzerine Uygulamalar”, Tübitak Projesi, 108Y003, 192 s, Ankara, 2011.
  • [13] AYDAR, E., GOURGAUD, A., “The Geology of Mount Hasan Stratovolcano, Central Anatolia, Turkey”, J. Volcanol. Geothermal. Res. 85, 129-152, 1998.
  • [14] DENIEL, C., AYDAR, E., GOURGAUD, A., “The Hasan Dagi Stratovolcano (Central Anatolia, Turkey): Evolution From Calc-alkaline to Alkaline Magmatism in a Collision Zone”, J. Volcanol. Geotherm. Res. 87, 275-302, 1998.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Diğer
Yazarlar

Mustafa Sönmez Bu kişi benim 0000-0003-3191-3921

Faruk Aydin Bu kişi benim 0000-0002-0896-8564

Abdurrahman Lermi 0000-0003-4117-689X

Simge Oğuz Saka Bu kişi benim 0000-0002-9087-4603

Yayımlanma Tarihi 28 Aralık 2018
Gönderilme Tarihi 19 Kasım 2018
Kabul Tarihi 20 Aralık 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 7 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Sönmez, M., Aydin, F., Lermi, A., Oğuz Saka, S. (2018). NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(3), 1170-1174. https://doi.org/10.28948/ngumuh.502395
AMA Sönmez M, Aydin F, Lermi A, Oğuz Saka S. NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ. NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. Aralık 2018;7(3):1170-1174. doi:10.28948/ngumuh.502395
Chicago Sönmez, Mustafa, Faruk Aydin, Abdurrahman Lermi, ve Simge Oğuz Saka. “NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ”. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 7, sy. 3 (Aralık 2018): 1170-74. https://doi.org/10.28948/ngumuh.502395.
EndNote Sönmez M, Aydin F, Lermi A, Oğuz Saka S (01 Aralık 2018) NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 7 3 1170–1174.
IEEE M. Sönmez, F. Aydin, A. Lermi, ve S. Oğuz Saka, “NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ”, NÖHÜ Müh. Bilim. Derg., c. 7, sy. 3, ss. 1170–1174, 2018, doi: 10.28948/ngumuh.502395.
ISNAD Sönmez, Mustafa vd. “NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ”. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 7/3 (Aralık 2018), 1170-1174. https://doi.org/10.28948/ngumuh.502395.
JAMA Sönmez M, Aydin F, Lermi A, Oğuz Saka S. NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ. NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. 2018;7:1170–1174.
MLA Sönmez, Mustafa vd. “NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ”. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, c. 7, sy. 3, 2018, ss. 1170-4, doi:10.28948/ngumuh.502395.
Vancouver Sönmez M, Aydin F, Lermi A, Oğuz Saka S. NİĞDE VOLKANİK KOMPLEKSİ’NİN BATI KESİMİNİN JEOLOJİSİ VE VOLKANOSTRATİGRAFİSİ (KAPADOKYA, ORTA ANADOLU): KEÇİBOYDURAN DAĞI VE YAKIN ÇEVRESİ. NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. 2018;7(3):1170-4.

Cited By

Slab break-off-related magnesian andesites and dacites with adakitic affinity from the early Quaternary Keçiboyduran stratovolcano, Cappadocia province, central Turkey: evidence for slab/sediment melt–mantle interaction and magma mixing
Contributions to Mineralogy and Petrology
https://doi.org/10.1007/s00410-022-01931-8
Geomorphology and tephrochronology review of the Hasandağ volcano (southern Cappadocia, Turkey)
Mediterranean Geoscience Reviews
C. Kuzucuoğlu
https://doi.org/10.1007/s42990-019-00017-1
 Kapak Resmi İndir

download