Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Implementation of Multi-Criteria Decision Making Methods for Pre-Disinfectant Selection for Water Resources Containing Low Bromide and Organic Matter

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 2, 1039 - 1058, 31.08.2020
https://doi.org/10.17482/uumfd.745419

Öz

Deciding among many good or bad options is one of the most difficult situations for managers and administrators. The types of pre-disinfectants to be selected for use in drinking water resources are also quite high and this makes the choice difficult. In this study, “Multi Criteria Decision Making Methods” were used in order to facilitate decision making for the selection of pre-disinfectants for water sources with low organic matter and low bromide concentration considering the general condition of our country's water resources. An analysis method consisting of the combination of “Analytic Hierarchy Process” (AHP) and “Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution” (TOPSIS) techniques was used in the study. In this context, a systematic study was carried out by determining 6 criteria (Residual DisinfectantMicroorganism Removal-Equipment Requirement-Security Concerns-pH Dependence-Health Effects) and
6 sub-criteria (Chlorine (Gases)-Chlorine (liquid)-Ozone-Chlorine Dioxide-Chloramine-UV) and making use of expert opinions and literature knowledge. Due to the advantages such as high residual resistance, low equipment requirement, low pH dependency and relatively low health concerns, chlorine gas is determined as the best pre-disinfectant, while UV is the last disinfectant to be preferred.

Kaynakça

  • 1. Aieta, E. M., ve Berg, J. D. (1986) A Review of Chlorine Dioxide in Drinking Water Treatment, Journal-American Water Works Association, 78(6), 62–72. doi:10.1002/j.1551-8833.1986.tb05766.x
  • 2. Al-Otoum, F., Al-Ghouti, M. A., Ahmed, T. A., Abu-Dieyeh, M. ve Ali, M. (2016) Disinfection by-products of chlorine dioxide (chlorite, chlorate, and trihalomethanes): Occurrence in drinking water in Qatar, Chemosphere, 164, 649-656.
  • 3. Ao, X., Chen, Z., Li, S., Li, C., Lu, Z. ve Sun, W. (2020) The impact of UV treatment on microbial control and DBPs formation in full-scale drinking water systems in northern China, Journal of Environmental Sciences, 87, 398 – 410.
  • 4. Ates, N., Kaplan, S. S., Sahinkaya, E., Kitis, M., Dilek, F. B. ve Yetis, U. (2007) Occurrence of disinfection by-products in low DOC surface waters in Turkey, Journal of Hazardous Materials, 142, 526–534.
  • 5. Atıcı, K. B. ve Ulucan, A. (2009) Enerji Projelerinin Değerlendirilmesi Sürecinde Çok Kriterli Karar Verme Yaklaşımları ve Türkiye Uygulamaları, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 161-186.
  • 6. Ben, W., Shi, Y., Li, W., Zhang, Y. ve Qiang, Z. (2017) Oxidation of sulfonamide antibiotics by chlorine dioxide in water: Kinetics and reaction pathways, Chemical Engineering Journal, 327, 743-750.
  • 7. Bertolini, M. ve Bevilacqua, M. (2006) A Combined Goal Programming-AHP Approach to Maintenance Selection Problem, Reliability Engineering and System Safety, 91, 839-848.
  • 8. Bond, T., Templeton, M. R., Kamal, N. H. M., Graham, N. ve Kanda R. (2015) Nitrogenous Disinfection Byproducts in English Drinking Water Supply Systems: Occurrence, Bromine Substitution and Correlation Analysis, Water Research, 85, 85-94.
  • 9. Bouchard, C., Abi-Zeid, I., Beauchamp, N., Lamontagne, L., Desrosiers, J. ve Rodriguez, M. (2010) Multicriteria decision analysis for the selection of a small drinking water treatment system, Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA | 59.4.
  • 10. Brodowska, A.J., Nowak, A. ve Smigielski, K. (2018) Ozone in the food industry: Principles of ozone treatment, mechanisms of action, and applications: An overview, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 58(13), 2176–2201.
  • 11. Butchart-Kuhlmann, D., Kralisch, S., Fleischer M. ve Meinghardt, M. (2018) Multicriteria decision analysis framework for hydrological decision support using environmental flow components, Ecological Indicators 93, 470–480.
  • 12. Chang, J. C. H., Ossoff, S. F., Lobe, D. C., Dorfman, M. H., Dumais, C. M., Qualls, R. G. ve Johnson, J. D. (1985) UV Inactivation of Pathogenic and Indicator Microorganisms, Applied And Environmental Microbiology, 1361-1365.
  • 13. Chowdhury, S. (2017) Selection of Municipal Drinking Water Treatment Approach using Multiple Criteria, Encyclopedia of Sustainable Technologies, Volume 4 http://dx.doi.org/10.1016/B978-0-12-409548-9.10527-5
  • 14. Chung, E. S. ve Lee, K. S. (2009) Prioritization of water management for sustainability using hydrologic simulation model and multicriteria decision making techniques, Journal of Environmental Management, 90, 1502–1511.
  • 15. Cortes, C. ve Marcos, R. (2018) Genotoxicity of disinfection byproducts and disinfected waters: A review of recent literatüre, Mutat Res Gen Tox En, 831, 1–12.
  • 16. Demireli, E. (2010) TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (5:1).
  • 17. Dong, J., Zhu, L., Gu, D., Sheng, H., Yan, Ch. ve Wang B. (2017) Theoretical and experimental study on the safety chemistry of separation of oil/water transition layer by oxidation of chlorine dioxide, Bulgarian Chemical Communications, Volume 49, Special Edition K1, (pp. 24 – 28).
  • 18. Emetere, M. E. ve Akinyemi, M. L. (2017) Atmospheric Dynamics of Air Pollution Dispersion and Sustainable Environment in Jos-Nigeria, Journal of Urban and Environmental Engineering, v.11, n.1, p.51-57.
  • 19. Ersan, M. S., Liu, C., Amy, G. ve Karanfil, T. (2019) The interplay between natural organic matter and bromide on bromine substitution, Science of the Total Environment 646, 1172–1181.
  • 20. Esquivel, J. M., Morales, G. P. ve Esteller, M. V. (2015), Groundwater Monitoring Network Design Using GIS and Multicriteria Analysis, Water Resour Manage 29:3175–3194.
  • 21. Gan, X., Karanfil, T., Kaplan Bekaroğlu, S. S. ve Shan, J. (2013) The control of N-DBP and C-DBP precursors with MIEX®, Water Research, 47, 1344-1352.
  • 22. Gomes, J., Matos, A., Gmurek, M., Quinta-Ferreira, R. M. ve Martins, R. C. (2019), Ozone and Photocatalytic Processes for Pathogens Removal fromWater: A Review, Catalysts, 9, 46. doi:10.3390/catal9010046.
  • 23. Hao, R., Zhang, Y., Du, T., Yang, L., Adeleye, A. S. ve Li Y. (2017) Effect of water chemistry on disinfection by-product formation in the complex surface water system, Chemosphere, 172, 384-391.
  • 24. Hijnen, W. A. M., Beerendonk, E. F. ve Medema, G. J. (2006) Inactivation credit of UV radiation for viruses, bacteria and protozoan (oo)cysts in water: A review, Water Research, 40, 3 – 22.
  • 25. Huang, J., Wang, L., Ren, N., Ma, F. ve Juli, T. (1996), Disinfection Effect of Chlorine Dioxide on Bacteria in Water, Wat. Res. Vol. 31, No. 3, pp. 607-613.
  • 26. https://www.lenntech.com/processes/disinfection/chemical/disinfectants-chlorine-dioxide.htm, Erişim Tarihi: 10.07.2020, Konu: Dezenfektan-Klor Dioksit.
  • 27. http://www.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklari, Erişim Tarihi: 10.07.2020, Konu: Toprak ve Su Kaynakları
  • 28. Ignatev, A. ve Tuhkanen, T. (2019), Step-by-step analysis of drinking water treatment trains using size-exclusion chromatography to fingerprint and track protein-like and humic/ fulvic-like fractions of dissolved organic matter, Environ. Sci.: Water Res. Technol, 5, 1568.
  • 29. İTASHY, (2005). İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik, Sağlık Bakanlığı, Ankara.
  • 30. Jones, C. H., Meyer, J., Cornejo, P. K., Hogrewe, W., Seidel, C. J. ve Cook, S. M. (2019) A new framework for small drinking water plant sustainability support and decision-making, Science of the Total Environment, 695, 133899.
  • 31. Karahalios, H. (2017) The application of the AHP-TOPSIS for evaluating ballast water treatment systems by ship operators, Transportation Research Part D 52, 172–184.
  • 32. Kumari, M. ve Gupta, S. K. (2015) Modeling of trihalomethanes (THMs) in drinking water supplies: a case study of eastern part of India, Environ Sci Pollut Res, 22, 12615–12623.
  • 33. Lin, J., Chen, X., Zhu, A., Hong, H., Liang, Y., Sun, H., Lin, H. ve Chen, J. (2018) Regression models evaluating THMs, HAAs and HANs formation upon chloramination of source water collected from Yangtze River Delta Region, China, Ecotoxicology and Environmental Safety, 160, 249–256.
  • 34. Moghadam, A. K. ve Dore, M. H. I. (2019) The Comparative Disinfection Costs of Municipal Drinking Water Plants in Canada, International Review of Business and Applied Sciences, Volume 1, No. 1.
  • 35. Morais, D. C. ve Almeida, A. T. (2006) Water supply system decision making using multicriteria analysis, Water SA Vol. 32 No:2.
  • 36. Neale, P. A. ve Leusch, F. D. L. (2019) Assessing the role of different dissolved organic carbon and bromide concentrations for disinfection by-product formation using chemical analysis and bioanalysis, Environmental Science and Pollution Research, 26,17100–17109.
  • 37. Negi, P. ve Jain, K. (2008) Spatial Multicriteria Analysis for Siting Groundwater Polluting Industries, Journal of Environmental Informatics, 12(1), 54-63.
  • 38. Oğuzhan Yıldız, P. ve Yangılar, F. (2014) Ozon ve Gıda Endüstrisinde Kullanım Alanları, BEÜ, Fen Bilimleri Dergisi, 3(1), 94-101.
  • 39. Okeola, O. G. ve Sule, B. F. (2012) Evaluation of management alternatives for urban water supply system using Multicriteria Decision Analysis, Journal of King Saud University – Engineering Sciences, 24, 19–24.
  • 40. Öztürk, E. (2017) İçme Sularından Pentaklorofenol (PCP) Giderimi İçin En İyi Arıtma Alternatiflerinin Çok Ölçütlü Karar Verme Metotları (MCDM) Kullanılarak Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Müh. Derg., 8(1), 373-382.
  • 41. Ozturk, E. (2018) Applying analytical decision methods for determination of the best treatment alternative to remove emerging micropollutants from drinking water and wastewater: triclosan example, Environmental Science and Pollution Research, https://doi.org/10.1007/s11356-018-3036-5.
  • 42. Ömürbek, N., Karaatlı, M. ve Yetim, T. (2014) Analitik Hiyerarşi Sürecine Dayalı TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri ile ADIM Üniversitelerinin Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, ss. 189-207.
  • 43. Özbek, A. (2017) Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Excel ile Problem Çözümü, Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara. ISBN: 978-975-02-5513-7.
  • 44. Özcan, A. ve Ömürbek, N. (2020) Bir Demir Çelik İşletmesinin Performansının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi Sayı: 8 Sayfa: 77-98.
  • 45. Özgür, C. (2019) Farklı Su Kaynaklarında ve Şebekelerde Karbonlu ve Azotlu Dezenfeksiyon Yan Ürünlerinin Oluşumu, Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
  • 46. Richardson, S. D., Thruston, A. D., Rav-Acha, C., Groisman, L., Popilevsky, I., Juraev, O., Glezer, V., Mckague, A. B., Plewa, M. J. ve Wagner, E. D. (2003) Tribromopyrrole, Brominated Acids, and Other Disinfection Byproducts Produced by Disinfection of Drinking Water Rich in Bromide, Environ. Sci. Technol., 37, 3782-3793.
  • 47. Ridgway, H. F. ve Olson B. H. (1982) Chlorine Resistance Patterns of Bacteria from Two Drinking Water Distribution Systems, Applied and Environmental Microbiology, p. 972-987.
  • 48. Rook, J. J. (1974) Formation of haloforms during chlorination of natural water, Water Treat. Exam, 23, 234–243.
  • 49. Santos, J., Pagsuyoin, S. A., Latayan, J., (2016) A multi-criteria decision analysis framework for evaluating point-of-use water treatment alternatives, Clean Techn Environ Policy, 18, 1263–1279.
  • 50. Simonovic, S. P. ve Verma, R. (2008) A new methodology for water resources multicriteria decision making under uncertainty, Physics and Chemistry of the Earth, 33, 322–329.
  • 51. Song, K., Mohseni, M. ve Taghipour, F. (2016) Application of ultraviolet light-emitting diodes (UV-LEDs) for water disinfection: A review, Water Research, 94, 341-349.
  • 52. Sudhakaran, S., Lattemann, S. ve Amy, G. L. (2013) Appropriate drinking water treatment processes for organic micropollutants removal based on experimental and model studies — A multi-criteria analysis study, Science of The Total Environment Volume, 442, 478-488.
  • 53. Summerfelt, S. T. (2003) Ozonation and UV irridation-an introduction and examples of current applications, Aquacultural Engineering, 28, 21-36.
  • 54. Tobiszewski, M. ve Orłowski, A. (2015) Multicriteria decision analysis in ranking of analytical procedures foraldrin determination in water, Journal of Chromatography A, 1387, 116–122.
  • 55. Toröz, İ. (2015) Su ve Atıksu Mühendisliği-Tasarım Esasları ve Uygulamaları, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. LTD. ŞTİ. Ankara.
  • 56. U.S. EPA (1999) Alternative Disinfectants and Oxidants Guidance Manual, U.S. Environmental Protection Agency Publications EPA 815-R-99-014, Washington, D.C.
  • 57. Voukkali, I. ve Zorpas A. A. (2015) Disinfection methods and by-products formation. Desalination and Water Treatment, 56, 1150–1161.
  • 58. Wallace, B., Purcell, M. ve Furlong, J., (2002) Total organic carbon analysis as a precursor to disinfection byproducts in potable water: Oxidation technique considerations, J. Environ. Monit., 4, 35–42.
  • 59. Wind, Y. ve Saaty, T. L. (1980) Marketing Applications of the Analytic Hierarchy Process, Management Science, 26, 641-658.
  • 60. Xue, C., Wang, Q., Chu, W. ve Templeton, M. R. (2014) The impact of changes in source water quality on trihalomethane and haloacetonitrile formation in chlorinated drinking water, Chemosphere, 117, 251–255.
  • 61. Yan, W., Li, J. ve Bai, X. (2016) Comprehensive Assessment and Visualized Monitoring of Urban Drinking Water Quality, Chemometrics and Intelligent Laboratory Systems, doi: 10.1016/j.chemolab.2016.03.026
  • 62. Yan, M., Roccaro, P., Fabbricino, M. ve Korshin, G. (2018) Comparison of the effects of chloramine and chlorine on the aromaticity of dissolved organic matter and yields of disinfection byproducts, Chemosphere, 191, 477-484.
  • 63. Yeh, C. H. (2002) A problem-based selection of multi-attribute decision-making methods, Intl. Trans. in Op. Res., 9, 169±181.
  • 64. Yıldırım, B. F. ve Önder, E. (2018) Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Yayıncılık, Bursa. ISBN: 978-605-247-004-6.

DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 2, 1039 - 1058, 31.08.2020
https://doi.org/10.17482/uumfd.745419

Öz

Birçok iyi ya da birçok kötü seçenek arasından karar verme, yöneticilerin ve idarecilerin en fazla zorlandıkları durumların başında gelmektedir. İçme suyu kaynaklarında kullanılmak üzere seçilecek ön dezenfektan türleri de oldukça fazladır ve bu durum seçimi güçleştirmektedir. Bu çalışmada ülkemizin su kaynaklarının genel durumu göz önüne alınarak düşük organik madde ve düşük bromür konsantrasyonuna sahip su kaynakları için ön dezenfektan seçiminde karar almayı kolaylaştırmak adına “Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri” Kullanılmıştır. Çalışma kapsamında “Analitik Hiyerarşi Süreci” (AHS) ve “Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution” (TOPSIS) tekniklerinin kombinasyonundan oluşan bir analiz metodu kullanılmıştır. Bu kapsamda 6 kriter (Bakiye Dayanıklılık-Mikroorganizma GiderimiTeçhizat Gereksinimi-Güvenlik Endişeleri-pH Bağımlılığı-Sağlık Etkileri) ve 6 alt kriter (Klor (Gaz)-Klor
(Sıvı)-Ozon-Klor Dioksit-Kloramin-UV) belirlenerek, uzman görüşleri ve literatür bilgisinden yararlanılarak sistematik bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Bakiye dayanıklılığın yüksek olması, teçhizat gereksiniminin yüksek olmaması, pH bağımlılığının yüksek olmaması ve nispeten düşük sağlık endişeleri gibi avantajlarından dolayı klor gazı en iyi ön dezenfektan olarak tespit edilirken UV ise en son tercih edilmesi gereken dezenfektan olarak belirlenmiştir.

Kaynakça

  • 1. Aieta, E. M., ve Berg, J. D. (1986) A Review of Chlorine Dioxide in Drinking Water Treatment, Journal-American Water Works Association, 78(6), 62–72. doi:10.1002/j.1551-8833.1986.tb05766.x
  • 2. Al-Otoum, F., Al-Ghouti, M. A., Ahmed, T. A., Abu-Dieyeh, M. ve Ali, M. (2016) Disinfection by-products of chlorine dioxide (chlorite, chlorate, and trihalomethanes): Occurrence in drinking water in Qatar, Chemosphere, 164, 649-656.
  • 3. Ao, X., Chen, Z., Li, S., Li, C., Lu, Z. ve Sun, W. (2020) The impact of UV treatment on microbial control and DBPs formation in full-scale drinking water systems in northern China, Journal of Environmental Sciences, 87, 398 – 410.
  • 4. Ates, N., Kaplan, S. S., Sahinkaya, E., Kitis, M., Dilek, F. B. ve Yetis, U. (2007) Occurrence of disinfection by-products in low DOC surface waters in Turkey, Journal of Hazardous Materials, 142, 526–534.
  • 5. Atıcı, K. B. ve Ulucan, A. (2009) Enerji Projelerinin Değerlendirilmesi Sürecinde Çok Kriterli Karar Verme Yaklaşımları ve Türkiye Uygulamaları, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 161-186.
  • 6. Ben, W., Shi, Y., Li, W., Zhang, Y. ve Qiang, Z. (2017) Oxidation of sulfonamide antibiotics by chlorine dioxide in water: Kinetics and reaction pathways, Chemical Engineering Journal, 327, 743-750.
  • 7. Bertolini, M. ve Bevilacqua, M. (2006) A Combined Goal Programming-AHP Approach to Maintenance Selection Problem, Reliability Engineering and System Safety, 91, 839-848.
  • 8. Bond, T., Templeton, M. R., Kamal, N. H. M., Graham, N. ve Kanda R. (2015) Nitrogenous Disinfection Byproducts in English Drinking Water Supply Systems: Occurrence, Bromine Substitution and Correlation Analysis, Water Research, 85, 85-94.
  • 9. Bouchard, C., Abi-Zeid, I., Beauchamp, N., Lamontagne, L., Desrosiers, J. ve Rodriguez, M. (2010) Multicriteria decision analysis for the selection of a small drinking water treatment system, Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA | 59.4.
  • 10. Brodowska, A.J., Nowak, A. ve Smigielski, K. (2018) Ozone in the food industry: Principles of ozone treatment, mechanisms of action, and applications: An overview, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 58(13), 2176–2201.
  • 11. Butchart-Kuhlmann, D., Kralisch, S., Fleischer M. ve Meinghardt, M. (2018) Multicriteria decision analysis framework for hydrological decision support using environmental flow components, Ecological Indicators 93, 470–480.
  • 12. Chang, J. C. H., Ossoff, S. F., Lobe, D. C., Dorfman, M. H., Dumais, C. M., Qualls, R. G. ve Johnson, J. D. (1985) UV Inactivation of Pathogenic and Indicator Microorganisms, Applied And Environmental Microbiology, 1361-1365.
  • 13. Chowdhury, S. (2017) Selection of Municipal Drinking Water Treatment Approach using Multiple Criteria, Encyclopedia of Sustainable Technologies, Volume 4 http://dx.doi.org/10.1016/B978-0-12-409548-9.10527-5
  • 14. Chung, E. S. ve Lee, K. S. (2009) Prioritization of water management for sustainability using hydrologic simulation model and multicriteria decision making techniques, Journal of Environmental Management, 90, 1502–1511.
  • 15. Cortes, C. ve Marcos, R. (2018) Genotoxicity of disinfection byproducts and disinfected waters: A review of recent literatüre, Mutat Res Gen Tox En, 831, 1–12.
  • 16. Demireli, E. (2010) TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (5:1).
  • 17. Dong, J., Zhu, L., Gu, D., Sheng, H., Yan, Ch. ve Wang B. (2017) Theoretical and experimental study on the safety chemistry of separation of oil/water transition layer by oxidation of chlorine dioxide, Bulgarian Chemical Communications, Volume 49, Special Edition K1, (pp. 24 – 28).
  • 18. Emetere, M. E. ve Akinyemi, M. L. (2017) Atmospheric Dynamics of Air Pollution Dispersion and Sustainable Environment in Jos-Nigeria, Journal of Urban and Environmental Engineering, v.11, n.1, p.51-57.
  • 19. Ersan, M. S., Liu, C., Amy, G. ve Karanfil, T. (2019) The interplay between natural organic matter and bromide on bromine substitution, Science of the Total Environment 646, 1172–1181.
  • 20. Esquivel, J. M., Morales, G. P. ve Esteller, M. V. (2015), Groundwater Monitoring Network Design Using GIS and Multicriteria Analysis, Water Resour Manage 29:3175–3194.
  • 21. Gan, X., Karanfil, T., Kaplan Bekaroğlu, S. S. ve Shan, J. (2013) The control of N-DBP and C-DBP precursors with MIEX®, Water Research, 47, 1344-1352.
  • 22. Gomes, J., Matos, A., Gmurek, M., Quinta-Ferreira, R. M. ve Martins, R. C. (2019), Ozone and Photocatalytic Processes for Pathogens Removal fromWater: A Review, Catalysts, 9, 46. doi:10.3390/catal9010046.
  • 23. Hao, R., Zhang, Y., Du, T., Yang, L., Adeleye, A. S. ve Li Y. (2017) Effect of water chemistry on disinfection by-product formation in the complex surface water system, Chemosphere, 172, 384-391.
  • 24. Hijnen, W. A. M., Beerendonk, E. F. ve Medema, G. J. (2006) Inactivation credit of UV radiation for viruses, bacteria and protozoan (oo)cysts in water: A review, Water Research, 40, 3 – 22.
  • 25. Huang, J., Wang, L., Ren, N., Ma, F. ve Juli, T. (1996), Disinfection Effect of Chlorine Dioxide on Bacteria in Water, Wat. Res. Vol. 31, No. 3, pp. 607-613.
  • 26. https://www.lenntech.com/processes/disinfection/chemical/disinfectants-chlorine-dioxide.htm, Erişim Tarihi: 10.07.2020, Konu: Dezenfektan-Klor Dioksit.
  • 27. http://www.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklari, Erişim Tarihi: 10.07.2020, Konu: Toprak ve Su Kaynakları
  • 28. Ignatev, A. ve Tuhkanen, T. (2019), Step-by-step analysis of drinking water treatment trains using size-exclusion chromatography to fingerprint and track protein-like and humic/ fulvic-like fractions of dissolved organic matter, Environ. Sci.: Water Res. Technol, 5, 1568.
  • 29. İTASHY, (2005). İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik, Sağlık Bakanlığı, Ankara.
  • 30. Jones, C. H., Meyer, J., Cornejo, P. K., Hogrewe, W., Seidel, C. J. ve Cook, S. M. (2019) A new framework for small drinking water plant sustainability support and decision-making, Science of the Total Environment, 695, 133899.
  • 31. Karahalios, H. (2017) The application of the AHP-TOPSIS for evaluating ballast water treatment systems by ship operators, Transportation Research Part D 52, 172–184.
  • 32. Kumari, M. ve Gupta, S. K. (2015) Modeling of trihalomethanes (THMs) in drinking water supplies: a case study of eastern part of India, Environ Sci Pollut Res, 22, 12615–12623.
  • 33. Lin, J., Chen, X., Zhu, A., Hong, H., Liang, Y., Sun, H., Lin, H. ve Chen, J. (2018) Regression models evaluating THMs, HAAs and HANs formation upon chloramination of source water collected from Yangtze River Delta Region, China, Ecotoxicology and Environmental Safety, 160, 249–256.
  • 34. Moghadam, A. K. ve Dore, M. H. I. (2019) The Comparative Disinfection Costs of Municipal Drinking Water Plants in Canada, International Review of Business and Applied Sciences, Volume 1, No. 1.
  • 35. Morais, D. C. ve Almeida, A. T. (2006) Water supply system decision making using multicriteria analysis, Water SA Vol. 32 No:2.
  • 36. Neale, P. A. ve Leusch, F. D. L. (2019) Assessing the role of different dissolved organic carbon and bromide concentrations for disinfection by-product formation using chemical analysis and bioanalysis, Environmental Science and Pollution Research, 26,17100–17109.
  • 37. Negi, P. ve Jain, K. (2008) Spatial Multicriteria Analysis for Siting Groundwater Polluting Industries, Journal of Environmental Informatics, 12(1), 54-63.
  • 38. Oğuzhan Yıldız, P. ve Yangılar, F. (2014) Ozon ve Gıda Endüstrisinde Kullanım Alanları, BEÜ, Fen Bilimleri Dergisi, 3(1), 94-101.
  • 39. Okeola, O. G. ve Sule, B. F. (2012) Evaluation of management alternatives for urban water supply system using Multicriteria Decision Analysis, Journal of King Saud University – Engineering Sciences, 24, 19–24.
  • 40. Öztürk, E. (2017) İçme Sularından Pentaklorofenol (PCP) Giderimi İçin En İyi Arıtma Alternatiflerinin Çok Ölçütlü Karar Verme Metotları (MCDM) Kullanılarak Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Müh. Derg., 8(1), 373-382.
  • 41. Ozturk, E. (2018) Applying analytical decision methods for determination of the best treatment alternative to remove emerging micropollutants from drinking water and wastewater: triclosan example, Environmental Science and Pollution Research, https://doi.org/10.1007/s11356-018-3036-5.
  • 42. Ömürbek, N., Karaatlı, M. ve Yetim, T. (2014) Analitik Hiyerarşi Sürecine Dayalı TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri ile ADIM Üniversitelerinin Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, ss. 189-207.
  • 43. Özbek, A. (2017) Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Excel ile Problem Çözümü, Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara. ISBN: 978-975-02-5513-7.
  • 44. Özcan, A. ve Ömürbek, N. (2020) Bir Demir Çelik İşletmesinin Performansının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi Sayı: 8 Sayfa: 77-98.
  • 45. Özgür, C. (2019) Farklı Su Kaynaklarında ve Şebekelerde Karbonlu ve Azotlu Dezenfeksiyon Yan Ürünlerinin Oluşumu, Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
  • 46. Richardson, S. D., Thruston, A. D., Rav-Acha, C., Groisman, L., Popilevsky, I., Juraev, O., Glezer, V., Mckague, A. B., Plewa, M. J. ve Wagner, E. D. (2003) Tribromopyrrole, Brominated Acids, and Other Disinfection Byproducts Produced by Disinfection of Drinking Water Rich in Bromide, Environ. Sci. Technol., 37, 3782-3793.
  • 47. Ridgway, H. F. ve Olson B. H. (1982) Chlorine Resistance Patterns of Bacteria from Two Drinking Water Distribution Systems, Applied and Environmental Microbiology, p. 972-987.
  • 48. Rook, J. J. (1974) Formation of haloforms during chlorination of natural water, Water Treat. Exam, 23, 234–243.
  • 49. Santos, J., Pagsuyoin, S. A., Latayan, J., (2016) A multi-criteria decision analysis framework for evaluating point-of-use water treatment alternatives, Clean Techn Environ Policy, 18, 1263–1279.
  • 50. Simonovic, S. P. ve Verma, R. (2008) A new methodology for water resources multicriteria decision making under uncertainty, Physics and Chemistry of the Earth, 33, 322–329.
  • 51. Song, K., Mohseni, M. ve Taghipour, F. (2016) Application of ultraviolet light-emitting diodes (UV-LEDs) for water disinfection: A review, Water Research, 94, 341-349.
  • 52. Sudhakaran, S., Lattemann, S. ve Amy, G. L. (2013) Appropriate drinking water treatment processes for organic micropollutants removal based on experimental and model studies — A multi-criteria analysis study, Science of The Total Environment Volume, 442, 478-488.
  • 53. Summerfelt, S. T. (2003) Ozonation and UV irridation-an introduction and examples of current applications, Aquacultural Engineering, 28, 21-36.
  • 54. Tobiszewski, M. ve Orłowski, A. (2015) Multicriteria decision analysis in ranking of analytical procedures foraldrin determination in water, Journal of Chromatography A, 1387, 116–122.
  • 55. Toröz, İ. (2015) Su ve Atıksu Mühendisliği-Tasarım Esasları ve Uygulamaları, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. LTD. ŞTİ. Ankara.
  • 56. U.S. EPA (1999) Alternative Disinfectants and Oxidants Guidance Manual, U.S. Environmental Protection Agency Publications EPA 815-R-99-014, Washington, D.C.
  • 57. Voukkali, I. ve Zorpas A. A. (2015) Disinfection methods and by-products formation. Desalination and Water Treatment, 56, 1150–1161.
  • 58. Wallace, B., Purcell, M. ve Furlong, J., (2002) Total organic carbon analysis as a precursor to disinfection byproducts in potable water: Oxidation technique considerations, J. Environ. Monit., 4, 35–42.
  • 59. Wind, Y. ve Saaty, T. L. (1980) Marketing Applications of the Analytic Hierarchy Process, Management Science, 26, 641-658.
  • 60. Xue, C., Wang, Q., Chu, W. ve Templeton, M. R. (2014) The impact of changes in source water quality on trihalomethane and haloacetonitrile formation in chlorinated drinking water, Chemosphere, 117, 251–255.
  • 61. Yan, W., Li, J. ve Bai, X. (2016) Comprehensive Assessment and Visualized Monitoring of Urban Drinking Water Quality, Chemometrics and Intelligent Laboratory Systems, doi: 10.1016/j.chemolab.2016.03.026
  • 62. Yan, M., Roccaro, P., Fabbricino, M. ve Korshin, G. (2018) Comparison of the effects of chloramine and chlorine on the aromaticity of dissolved organic matter and yields of disinfection byproducts, Chemosphere, 191, 477-484.
  • 63. Yeh, C. H. (2002) A problem-based selection of multi-attribute decision-making methods, Intl. Trans. in Op. Res., 9, 169±181.
  • 64. Yıldırım, B. F. ve Önder, E. (2018) Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Yayıncılık, Bursa. ISBN: 978-605-247-004-6.
Toplam 64 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Çevre Mühendisliği
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Cihan Özgür 0000-0001-6085-1585

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2020
Gönderilme Tarihi 30 Mayıs 2020
Kabul Tarihi 6 Ağustos 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 25 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Özgür, C. (2020). DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 25(2), 1039-1058. https://doi.org/10.17482/uumfd.745419
AMA Özgür C. DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI. UUJFE. Ağustos 2020;25(2):1039-1058. doi:10.17482/uumfd.745419
Chicago Özgür, Cihan. “DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 25, sy. 2 (Ağustos 2020): 1039-58. https://doi.org/10.17482/uumfd.745419.
EndNote Özgür C (01 Ağustos 2020) DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 25 2 1039–1058.
IEEE C. Özgür, “DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI”, UUJFE, c. 25, sy. 2, ss. 1039–1058, 2020, doi: 10.17482/uumfd.745419.
ISNAD Özgür, Cihan. “DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 25/2 (Ağustos 2020), 1039-1058. https://doi.org/10.17482/uumfd.745419.
JAMA Özgür C. DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI. UUJFE. 2020;25:1039–1058.
MLA Özgür, Cihan. “DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, c. 25, sy. 2, 2020, ss. 1039-58, doi:10.17482/uumfd.745419.
Vancouver Özgür C. DÜŞÜK BROMÜR VE ORGANİK MADDE İÇEREN SU KAYNAKLARI İÇİN ÖN DEZENFEKTAN SEÇİMİNDE ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME METOTLARININ UYGULANMASI. UUJFE. 2020;25(2):1039-58.

DUYURU:

30.03.2021- Nisan 2021 (26/1) sayımızdan itibaren TR-Dizin yeni kuralları gereği, dergimizde basılacak makalelerde, ilk gönderim aşamasında Telif Hakkı Formu yanısıra, Çıkar Çatışması Bildirim Formu ve Yazar Katkısı Bildirim Formu da tüm yazarlarca imzalanarak gönderilmelidir. Yayınlanacak makalelerde de makale metni içinde "Çıkar Çatışması" ve "Yazar Katkısı" bölümleri yer alacaktır. İlk gönderim aşamasında doldurulması gereken yeni formlara "Yazım Kuralları" ve "Makale Gönderim Süreci" sayfalarımızdan ulaşılabilir. (Değerlendirme süreci bu tarihten önce tamamlanıp basımı bekleyen makalelerin yanısıra değerlendirme süreci devam eden makaleler için, yazarlar tarafından ilgili formlar doldurularak sisteme yüklenmelidir).  Makale şablonları da, bu değişiklik doğrultusunda güncellenmiştir. Tüm yazarlarımıza önemle duyurulur.

Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Görükle Kampüsü, Nilüfer, 16059 Bursa. Tel: (224) 294 1907, Faks: (224) 294 1903, e-posta: mmfd@uludag.edu.tr