Bu makalede, Türkiye'deki Espey konsantratör tesisinde atık barajlarına gönderilen ince (-3 mm), %15.22 B2O3 içeren atıkların kimyasal, termal, mineralojik, tane boyutu özellikleri belirlenmiş ve atıklardaki borun zenginleştirilmesi, mikrodalga yöntemi uygulanarak araştırılmıştır. Çalışmada B2O3’ün zenginleştirilmesini, etkileyen bağımsız değişkenler olarak, mikrodalga cihazında kalma süresi ve mikrodalga gücü seçilmiştir. (+0.045) mm tane boyutu için kolemanit konsantre B2O3 tenörü (Y1), konsantre ürün verim (Y2), atık tenörü (Y3) ve atık verimi (Y4) bağımlı değişkenlerdir. (-0.045) mm tane boyutu için ise konsantre B2O3 tenörü (Y5), ürün verimi (Y6), atık tenörü (Y7) ve atık verimi (Y8) olarak tanımlanmıştır. Deneylerin istatiksel tasarımı ve cevap yüzey yöntemi ile bu değişkenler, ikinci dereceden modellere uymuştur. Modelin yeterliliğini doğrulamak için design expert 12 paket programıyla varyans analizi ANOVA testi ve optimizasyonu yapılmıştır. (+0.045) mm ve (-0.045) mm tane boyutlarındaki Y1 – Y8’e kadar olan 8 modelin optimizasyonu sonucunda 490 watt mikrodalga gücü ve 35 dakika cihazda kalma süresi optimum değer olarak bulunmuştur. ANOVA varyans analizine göre modellerin geçerliliği Y1, Y2, Y3, Y4, Y5, Y6, Y7, Y8 verimi için belirlenen regresyon katsayıları R2 değeri sırasıyla 0.9601, 0.8810, 0.9332, 0.8245, 0.8381, 0.8074, 0.7259 ve 0.8825 olarak bulunmuştur. Bu, deneysel değerlerin %95’inin modelden tahmin edilenlerle eşleştiğini göstermiştir. Çalışmanın sonucunda konsantre tenörü %33.33 B2O3’e yükselmiştir.
In this article, the chemical, thermal, mineralogical and grain size properties of fine (-3 mm), 15.22 % B2O3 containing wastes sent to tailings dams at the Espey concentrator facility in Turkey were determined and the enrichment of boron in the wastes was investigated by applying the microwave method. In the study, residence time in the microwave device and microwave power were selected as independent variables affecting the enrichment of B2O3. For (+0.045) mm grain size, colemanite concentrated B2O3 grade (Y1), concentrated product yield (Y2), waste grade (Y3) and waste yield (Y4) are dependent variables. It was defined as concentrated B2O3 grade (Y5), concentrated product yield (Y6), waste grade (Y7) and waste yield (Y8) for (-0.045) mm grain size. By the statistical design of the experiments and the response surface method, these variables fit quadratic models. To verify the adequacy of the model, variance analysis, ANOVA test and optimization were performed with the design expert 12 package program. As a result of the optimization of 8 models from Y1 to Y8 with grain sizes of (+0.045) mm and (-0.045) mm, 490 watts of microwave power and 35 minutes of residence time in the device were found to be the optimum value.. According to ANOVA analysis of variance, the R2 value of the regression coefficients determined for the validity of the models Y1, Y2, Y3, Y4, Y5, Y6, Y7, Y8 efficiency were found to be 0.9601, 0.8810, 0.9332, 0.8245, 0.8381, 0.8074, 0.7259 and 0.8825, respectively. This showed that 95% of the experimental values matched those predicted from the model. As a result of the study, the concentrate grade increased to 33.33% of B2O3.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Environmental and Sustainable Processes |
Journal Section | Environmental Engineering |
Authors | |
Publication Date | December 3, 2024 |
Submission Date | April 13, 2024 |
Acceptance Date | May 22, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |