GÜMÜŞDAMLA (AYDINTEPE-BAYBURT) SKARN CEVHERLEŞMESİNİN MİNERAL KİMYASI ÖZELLİKLERİ
Year 2021,
, 166 - 197, 03.09.2021
Enver Akaryalı
,
Ali Hakim Kurt
Abstract
İnceleme alanı, Bayburt ilinin kuzeyinde yer alan Aydıntepe İlçesi Gümüşdamla Köyü yakın çevresini kapsamaktadır. Çalışma alanında Kabaköy Formasyonu’nun tortul birimleri ve Kaçkar Granitoyidine ait kayaçlar yüzeyleme vermektedir. Detaylı inceleme yapılan cevherleşme alanı ve yakın çevresi Eosen yaşlı Kaçkar Granitoyidi ile Kabaköy Formasyonu kontağında bulunmaktadır. Cevherleşmenin parajenezini ağırlıklı olarak manyetit ve hematit az oranda ise pirit ve kalkopirit oluşturmaktadır. Arazide yapılan gözlemler sonucunda hematitleşme, limonitleşme, epidotlaşma ve killeşme türü alterasyonlar tespit edilmiştir. Cevherli örneklerden yapılan mineral kimyası analiz sonuçlarına göre piroksenlerin diyopsit, plajiyoklasların andezin ve anortit, granatların grossular ve andradit bileşiminde olduğu belirlenmiştir. Piroksen ve granatların mineral kimyası değerlerine göre çalışma alnında bulunan skarn cevherleşmesinin Fe-Skarn tipinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Supporting Institution
Gümüşhane Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörü
Project Number
17.F5114.02.03
References
- Akaryalı, E. (2010). Arzular (Gümüşhane KD-Türkiye) altın yatağının jeolojik, mineralojik, jeokimyasal ve kökensel incelenmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Akaryalı, E. (2016). Geochemical, fluid inclusion and isotopic (O, H and S) constraints on the origin of Pb–Zn±Au vein-type mineralizations in the Eastern Pontides Orogenic Belt (NE Turkey). Ore Geology Reviews, 74, 1–14.
- Akaryalı, E. & Akbulut, K. (2016). Constraints of C–O–S isotope compositions and the origin of the Ünlüpınar volcanic-hosted epithermal Pb–Zn±Au deposit, Gümüşhane, NE Turkey. Journal of Asian Earth Sciences, 117, 119–134.
Akaryalı, E. & Tüysüz, N. (2013). The genesis of the slab window-related Arzular low- sulfidation epithermal gold mineralization (Eastern Pontides, NE Turkey). Geoscience Frontiers, 4-4, 409-421.
- Akçay, M., Gündüz, Ö. & Çoban, H., (1998). A Multi-phase Intrusion around the Gümüşhane Village (Artvin) and associated mineralisation types: A geologic and geochemical Approach, Geosound, 33, 1-18.
- Aslan, Z. (1991). Özdil (Yomra-Trabzon) yöresinin petrografisi, skarn oluşukları ve granat-piroksen ritmitleri. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Trabzon.
- Çınar, S.; Türk, O.; Er, M.; Güç, A.; Musaoğlu, A., Gümüşel, A., Özdemir, M. & Kurtoğlu, T. (1982). Gümüşhane ili ve güneybatı yöresinin l:25 000 ölçekli jeolojisi ile maden zuhurlarına ilişkin rapor: MTA Raporu, (yayımlanmamış), Ankara.
- Çiftçi, E. (2000). Mineralogy, paragenetic sequence, geochemistry and genesis of the gold and silver bearing upper cretaceous mineral deposits, north eastern Turkey, Ph. D Thesis, University of Missouri-Rolla, Missouri.
- Einaui, M.T. & Burt, D.M. (1982). Introduction-terminology, classification and compositionofskarn deposits, a special ıssue devoted to skarn deposits, Economic Geology, 77 (4), 745-754.
- Eyüboğlu, Y., Santosh, M., Keewook, Y., Tüysüz, N., Korkmaz, S. & Akaryalı, E. (2014). The eastern black sea-type volcanogenic massive sulfide deposits: geochemistry, zircon u–pb geochronology and an overview of the geodynamics of ore genesis, Ore Geology Reviews, 59, 29-54
- Güven, İ.H. (1993). Doğu Pontidler’in 1/25000 ölçekli kompilasyonu, MTA Genel Müdürlüğü (yayınlanmamış), Ankara.
- Kaygusuz, A. & Selvi, D. (2020). Crystallization conditions and petrography of eocene volcanic rocks in the Gümüşdamla Erikdibi area Bayburt NE Turkey. Journal of Engineering Research and Applied Science, 9(2), 1529–1537.
- Kaygusuz, A., & Öztürk, M. (2015). Geochronology, geochemistry, and petrogenesis of the eocene Bayburt intrusions, Eastern Pontide, NE Turkey: implications for lithospheric mantle and lower crustal sources in the high-K calc-alkaline magmatism, Journal of Asian Earth Sciences, 108, 97-116.
- Kurt, A. H. (2018). Gümüşdamla (Aydıntepe-Bayburt) Skarn Cevherleşmesinin Jeolojik, Mineralojik ve Kökensel İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gümüşhane.
- Lermi, A. (2003). Midi (Karamustafa/Gümüşhane, KD Türkiye) Zn-Pb Yatağının Jeolojik, Mineralojik, Jeokimyasal ve Kökensel İncelemesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Morimoto, M., (1988). Nomenclature pyroxenes, Mineralogical Magasine, 52, 535-550.
- Nakano, T., Yoshino, T., Shimazaki, H. & Shimizu, M. (1994). Pyroxene composition as an ındicator in the classification of skarn deposits, Economic Geology, 89, 1567-1580.
- Özdoğan, K. (1992) Karadağ (Torul-Gümüşhane) ve Yakın Çevresinin Jeolojisi-Mineralojisi-Petrografisi ve Maden Zuhurlarının Jenetik İncelenmesi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Sadıklar, M.B. (1993) Granat-pyroxene-rhythmite bei Özdil-Trabzon, NE-Türkei. Chemie der Erde, 53, 341–353.
- Saraç, S. (2003). Doğu Karadeniz Bölgesi Demirli Skarn Yataklarının Karşılaştırmalı Mineralojik ve Jeokimyasal Özellikleri, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Saraç, S., & Van, A. (2005). Çambaşı (Ordu) ve Dereli (Giresun) yörelerindeki skarn yataklarının karşılaştırılmalı kimyasal ve mineralojik özellikleri: Doğu Pontid Kuzey Zonu (KD Türkiye), Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 29(2), 27-44.
- Sipahi, F. (1996). Camiboğazi ve Sarıtaş Yaylaları arasındaki bölgenin petrografi ve maden yatakları açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Sipahi, F. 2011. Formation of skarns at Gümüşhane (Northeastern Turkey), NeuesJahrbuch für Mineralogie-Abhandlungen, 188 (2), 169-190.
- Sipahi, F., Akpınar, I., Saydam Eker, Ç., Kaygusuz, A., Vural, A., & Meltem Yılmaz, M. (2017). Formation of the Eğrikar (Gümüşhane) Fe–Cu skarn type mineralization in NE Turkey: U–Pb zircon age, lithogeochemistry, mineral chemistry, fluid inclusion, and O-H-C-S isotopic Compositions. Journal of Geochemical Exploration, 182 32-52.
- Sipahi, F., Kaygusuz, A., Saydam Eker, Ç., Vural, A., & Akpınar, I. (2018). Late Cretaceous arc igneous activity: the Eğrikar Monzogranite example, International Geology Review, 60 (3), 382-400.
- Sipahi, F., Saydam Eker, Ç., & Gücer, M. A. (2020). Geochemical composition of magnetite from different iron skarn mineralizations in NE Turkey: implication for source of ore-forming fluids. Arabian Journal of Geosciences, 13-70.
- Streckeısen, A. (1976). To each plutonic rock its proper name, Earth Science Review, 12, 1–33,
- Türk-Japon Ekibi (1985) The cooperative mineral exploration of Gümüşhane area, Phase 1, MTA Raporu, No: 334, Ankara.
- Tüysüz, N. (2000). Geology, lithogeochemistry and genesis of the murgul massive sulfide deposit, NE Turkey. Chemie der Erde, 60, 231-250.
Year 2021,
, 166 - 197, 03.09.2021
Enver Akaryalı
,
Ali Hakim Kurt
Project Number
17.F5114.02.03
References
- Akaryalı, E. (2010). Arzular (Gümüşhane KD-Türkiye) altın yatağının jeolojik, mineralojik, jeokimyasal ve kökensel incelenmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Akaryalı, E. (2016). Geochemical, fluid inclusion and isotopic (O, H and S) constraints on the origin of Pb–Zn±Au vein-type mineralizations in the Eastern Pontides Orogenic Belt (NE Turkey). Ore Geology Reviews, 74, 1–14.
- Akaryalı, E. & Akbulut, K. (2016). Constraints of C–O–S isotope compositions and the origin of the Ünlüpınar volcanic-hosted epithermal Pb–Zn±Au deposit, Gümüşhane, NE Turkey. Journal of Asian Earth Sciences, 117, 119–134.
Akaryalı, E. & Tüysüz, N. (2013). The genesis of the slab window-related Arzular low- sulfidation epithermal gold mineralization (Eastern Pontides, NE Turkey). Geoscience Frontiers, 4-4, 409-421.
- Akçay, M., Gündüz, Ö. & Çoban, H., (1998). A Multi-phase Intrusion around the Gümüşhane Village (Artvin) and associated mineralisation types: A geologic and geochemical Approach, Geosound, 33, 1-18.
- Aslan, Z. (1991). Özdil (Yomra-Trabzon) yöresinin petrografisi, skarn oluşukları ve granat-piroksen ritmitleri. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Trabzon.
- Çınar, S.; Türk, O.; Er, M.; Güç, A.; Musaoğlu, A., Gümüşel, A., Özdemir, M. & Kurtoğlu, T. (1982). Gümüşhane ili ve güneybatı yöresinin l:25 000 ölçekli jeolojisi ile maden zuhurlarına ilişkin rapor: MTA Raporu, (yayımlanmamış), Ankara.
- Çiftçi, E. (2000). Mineralogy, paragenetic sequence, geochemistry and genesis of the gold and silver bearing upper cretaceous mineral deposits, north eastern Turkey, Ph. D Thesis, University of Missouri-Rolla, Missouri.
- Einaui, M.T. & Burt, D.M. (1982). Introduction-terminology, classification and compositionofskarn deposits, a special ıssue devoted to skarn deposits, Economic Geology, 77 (4), 745-754.
- Eyüboğlu, Y., Santosh, M., Keewook, Y., Tüysüz, N., Korkmaz, S. & Akaryalı, E. (2014). The eastern black sea-type volcanogenic massive sulfide deposits: geochemistry, zircon u–pb geochronology and an overview of the geodynamics of ore genesis, Ore Geology Reviews, 59, 29-54
- Güven, İ.H. (1993). Doğu Pontidler’in 1/25000 ölçekli kompilasyonu, MTA Genel Müdürlüğü (yayınlanmamış), Ankara.
- Kaygusuz, A. & Selvi, D. (2020). Crystallization conditions and petrography of eocene volcanic rocks in the Gümüşdamla Erikdibi area Bayburt NE Turkey. Journal of Engineering Research and Applied Science, 9(2), 1529–1537.
- Kaygusuz, A., & Öztürk, M. (2015). Geochronology, geochemistry, and petrogenesis of the eocene Bayburt intrusions, Eastern Pontide, NE Turkey: implications for lithospheric mantle and lower crustal sources in the high-K calc-alkaline magmatism, Journal of Asian Earth Sciences, 108, 97-116.
- Kurt, A. H. (2018). Gümüşdamla (Aydıntepe-Bayburt) Skarn Cevherleşmesinin Jeolojik, Mineralojik ve Kökensel İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gümüşhane.
- Lermi, A. (2003). Midi (Karamustafa/Gümüşhane, KD Türkiye) Zn-Pb Yatağının Jeolojik, Mineralojik, Jeokimyasal ve Kökensel İncelemesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Morimoto, M., (1988). Nomenclature pyroxenes, Mineralogical Magasine, 52, 535-550.
- Nakano, T., Yoshino, T., Shimazaki, H. & Shimizu, M. (1994). Pyroxene composition as an ındicator in the classification of skarn deposits, Economic Geology, 89, 1567-1580.
- Özdoğan, K. (1992) Karadağ (Torul-Gümüşhane) ve Yakın Çevresinin Jeolojisi-Mineralojisi-Petrografisi ve Maden Zuhurlarının Jenetik İncelenmesi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Sadıklar, M.B. (1993) Granat-pyroxene-rhythmite bei Özdil-Trabzon, NE-Türkei. Chemie der Erde, 53, 341–353.
- Saraç, S. (2003). Doğu Karadeniz Bölgesi Demirli Skarn Yataklarının Karşılaştırmalı Mineralojik ve Jeokimyasal Özellikleri, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Saraç, S., & Van, A. (2005). Çambaşı (Ordu) ve Dereli (Giresun) yörelerindeki skarn yataklarının karşılaştırılmalı kimyasal ve mineralojik özellikleri: Doğu Pontid Kuzey Zonu (KD Türkiye), Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 29(2), 27-44.
- Sipahi, F. (1996). Camiboğazi ve Sarıtaş Yaylaları arasındaki bölgenin petrografi ve maden yatakları açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Sipahi, F. 2011. Formation of skarns at Gümüşhane (Northeastern Turkey), NeuesJahrbuch für Mineralogie-Abhandlungen, 188 (2), 169-190.
- Sipahi, F., Akpınar, I., Saydam Eker, Ç., Kaygusuz, A., Vural, A., & Meltem Yılmaz, M. (2017). Formation of the Eğrikar (Gümüşhane) Fe–Cu skarn type mineralization in NE Turkey: U–Pb zircon age, lithogeochemistry, mineral chemistry, fluid inclusion, and O-H-C-S isotopic Compositions. Journal of Geochemical Exploration, 182 32-52.
- Sipahi, F., Kaygusuz, A., Saydam Eker, Ç., Vural, A., & Akpınar, I. (2018). Late Cretaceous arc igneous activity: the Eğrikar Monzogranite example, International Geology Review, 60 (3), 382-400.
- Sipahi, F., Saydam Eker, Ç., & Gücer, M. A. (2020). Geochemical composition of magnetite from different iron skarn mineralizations in NE Turkey: implication for source of ore-forming fluids. Arabian Journal of Geosciences, 13-70.
- Streckeısen, A. (1976). To each plutonic rock its proper name, Earth Science Review, 12, 1–33,
- Türk-Japon Ekibi (1985) The cooperative mineral exploration of Gümüşhane area, Phase 1, MTA Raporu, No: 334, Ankara.
- Tüysüz, N. (2000). Geology, lithogeochemistry and genesis of the murgul massive sulfide deposit, NE Turkey. Chemie der Erde, 60, 231-250.