SİNYALİZE BİR KAVŞAKTA PERFORMANS ANALİZİNİN YAPILMASI VE SİNYAL PLANININ EGZOZ EMİSYONLARINA ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
Öz
Karayolunda yol ağlarının birbirleriyle kesişmelerinin düzenlenmesinde kavşaklar önemli rol oynamaktadır. Kavşakların sundukları hizmet, yol ağlarının bu bölümlerinde oluşan gecikme, bekleme süreleri ve kuyruklanmalar ile ortaya çıkmaktadır. Kavşağın performansını göstermekte olan bu parametrelerdeki artış, sürücü davranışlarını, seyahat kalitesini ve kavşağın hizmet düzeyini olumsuz etkilemektedir. Kavşaklarda oluşan uzun bekleme süreleri, yalnızca seyahat kalitesi bakımından değil, aynı zamanda taşıtların gaz salınımları (CO, NOx, VOC) ve oluşturdukları ses kirliliği sebebiyle, doğada olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu sebeple kavşakların iyi analiz edilip planlaması ve yönetiminin doğru yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, Antalya kent içi trafiği bakımından önem arz eden Konyaaltı İlçesi’ndeki sinyalize bir kavşak incelenmiştir. Yoğun trafik, sabah ve akşam saatlerinde video kamera ile kaydedilmiştir. Bu kayıtlar ile incelenen kavşağa ait akım kollarından geçen araç sayıları, araç kompozisyonları, araç güzergahları, sinyal süreleri ve faz planı verileri elde edilmiştir. Saha çalışmalarından elde edilen trafik verileri ve kavşağın geometrik özellikleri kullanılarak kavşak, bilgisayarda Vissim programı aracılığıyla modellenmiştir. Kavşağın mevcut durumu Vissim programında analiz edilmiştir. Kavşaklardaki motorlu taşıt kaynaklı çevre kirliliğinin sinyal planında değişiklik yapılarak azaltılabileceğinin araştırılabilmesi için, Vissim programında yeni sinyal planı ile bir durum oluşturulmuş ve analiz edilmiştir. Analiz sonuçları karşılaştırılarak mevcut durum ve yeni durum değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, sinyalize kavşakların sinyal planlarının, kavşaktaki gecikmelere ve dolayısıyla taşıtların egzoz emisyonlarına etki ettiği görülmüştür. Sinyal planında yapılan değişikliklerle, kavşağı kullanan araçların uzun beklemelerden dolayı sebep oldukları yoğun egzoz emisyonlarının ve artış gösteren yakıt tüketimlerinin azaltılabileceği tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler
Çevre kirliliği Egzoz emisyonları Kavşak analizi PTV Vissim Trafik yönetim
Destekleyen Kurum
Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü
Proje Numarası
FYL-2022-5780
Teşekkür
Yazarlar bu çalışmaya FYL-2022-5780 numaralı proje ile finansal destek sağlayan Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne katkılarından dolayı teşekkür eder.
Kaynakça
- Aksoy, P. 2019. Işıklı Kavşaklarda Sola Dönüşlerde Sürücülerin Kurallara Uymamaları ile Trafik İşaretlemeleri ve Kavşak Geometrisi Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Cheng, Z., Pang, M. S. and Pavlou, P. A. 2020. Mitigating traffic congestion: The role of intelligent transportation systems. Information Systems Research, 31 (3): 653–674.
- Liang, Z., Xiao, Y. and Flötteröd, Y. P. 2021. An overlapping phase approach to optimize bus signal priority control under two-way signal coordination on urban arterials. Journal of Advanced Transportation, 2021 (6): 1-13.
- Mądziel, M., Campisi, T., Jaworski, A., Kuszewski, H. and Woś, P. 2021. Assessing vehicle emissions from a multi-lane to turbo roundabout conversion using a microsimulation tool. Energies, 14 (15).
- Sert, İhsan. Balıkesir il merkezinde motorlu taşıtlardan kaynaklanan emisyon envanterinin hesaplanması. Yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008.
- Şimşir, F., Özkaynak, E. ve Ekmekçi D. 2013. Kavşaklarda Trafik Sinyalizasyon Sisteminin Modellemesi ve Benzetimi. XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, ss. 833-837, 23-25 Ocak, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
- Yayla, N. 2004. Karayolu Mühendisliği, Birsen Yayınevi, İstanbul, 285 s.
- Yiğit, H. İ. 2019. Koordine sinyalize kavşaklarda gecikme modellemesi: Ulus Bulvarı örneği, Denizli. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İnşaat Mühendisliği |
| Bölüm | İnşaat Mühendisliği |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | FYL-2022-5780 |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Aralık 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Ekim 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |