Öz
Sanayide alüminyum malzemelere olan ilgi gün geçtikçe artmaktadır, özellikle ağırlık azaltma hedeflerini yakalayabilmek için malzeme değişikliklerinin temelinde çelikten alaşımlandırılmış alüminyum malzemelere geçiş yer almaktadır. Alaşımlandırılmış alüminyumlar yüksek korozyon direnci gerektiren havacılık uygulamalarında da ağırlık azaltma yönünde ön plana çıkmaktadır. Yüksek mukavemet sağlayarak ürünlerin ömürlerinde de artış ile olumlu katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada 12,7-28,6 mm arasında farklı çaplarda Al2024 T3 boru numunelere farklı büzme/çap azaltma işlemleri gerçekleştirilmiş ve T0, T42 ve kriyojenik ısıl işlemler uygulanmıştır. Büzme operasyonunun ürünlerin çap değişken parametresine göre deformasyon seviyeleri ölçülmüştür. Deformasyon yoğunluğunun arttığı ve bu artışın çekme dayanımı ve sertlik değerleri ile doğru orantılı olduğu gözlemlenmiştir. T3 ısıl işlemli borulara, T0-T42 ve kriyojenik ısıl işlem uygulamaları yapılmıştır. Bu uygulamalar ile mekanik dayanım, sertlik ve mikroyapı incelemeleri raporlanmıştır. Bu veriler ile büzme ve ısıl işlemin etkisi kıyaslanmıştır
Anahtar Kelimeler
Büzme kalıbı büzme operasyonu kriyojenik ısıl işlem mekanik dayanım termofiziksel özellikler.
Kaynakça
- Abdulstaar M. A., E. A. El-Danaf, N. S. Waluyo, & L. Wagner (2013). Severe plastic deformation of commercial purity aluminum by rotary swaging: microstructure evolution an mechanical properties. Materials Science and Engineering: A, 565, pp.351-358. DOI: 10.1016/j.msea.2012.12.046
- Akdogan A. (10-12 Mayıs 2000). “Uçak Endüstrisinde Kullanılan Metal ve Metal Dışı Malzemeler ve Bu Malzemelerin Muayene Yöntemleri”, Y.T.Ü. Makine Fak., Kayseri 3. Havacılık Sempozyumu.
- Ameli. A. & Movahhedy M. R. (2007). “A parametric study on residual stresses and forging load in cold radial forging process”. International Journal of Advanced Manufacturing Technology 33: 7–17. DOI:10.1007/s00170-006-0453-2.
- Baldissera P. and Delprete C. (2008). Deep Cryogenic Treatment: A Bibliographic Review. The Ope Mechanical Engineering Journal, 2008, 2, 1-11.
- Feng ZQ, Yang YQ, Huang B, Han M, Luo XA, Ru JG (2010). Precipitation process along dislocations in Al-Cu-Mg alloy during artificial aging. Mater Sci Eng A , 528:706e14. DOI: 10.1016/j.msea.2010.09.069
- Gan W. M., Y. D. Huang, R. Wang, Z. Y. Zhong, N. Hort, K.U. Kainer, N. Schell, H. G. Brokmeier, & A. Schreyer (2013). Bulk and local textures of pure magnesium processed by rotary swaging. Journal of Magnesium and Alloys: pp. 341-345. DOI: 10.1016/j.jma.2013.12.004.
- Güler K.A. (2003). Uçak Yapımında Kullanılan Malzemeler ve Özelliklerinin İncelenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Metalurji Ve Malzeme Mühendisligi Bölümü, Bitirme Tezi.
- Hung F.Y, Lin C.W, Lui T.S, & Chen H.P. (2018). Effects of Rotary Swaging on Microstructure and Mechanical Properties of 2024 Aluminum Tubes, International Journal of Research Science & Management, 5(2): ISSN: 2349-5 DOI:10.1016/j.matchar.2022.112575.
- Lima S. J., H. J. Choia, & C. H. Leeb (2009). Forming characteristics of tubular product through the rotary swaging process. Journal of Materials Processing Technology. pp. 283-288. DOI: 10.1016/j.jmatprotec.2007.08.086
- Liu Y, Liu J, Herrmann M, Schenck C, & Kuhfuss B. (2020 Dec 24). Material Flow in Infeed Rotary Swaging of Tubes. Materials(Basel) 14(1):58. https://doi.org/10.3390/ma14010058
- OHMORI, Y., ITO, S., NAKAI, K., (1999). Metall. Mater. Trans:A , 30, p.741. https://hal.science/hal-00863168 Pavan K.M., Sachin.L.S, Mayur.S, Chandrashekar A, & Ajaykumar B.S, (2014). Effect of Cryogenic Treatment on the Mechanical and Microstructural Properties of Aluminium Alloysb- A Brief Study, International Journal Of Mechanical And Production Engineering, 2(5), 95-99.
- Samaniego-Gámez, P.O., Almeraya-Calderon, F., Maldonado-Bandala, E., Cabral-Miramontes, J., Nieves-Mendoza, D., Olguin- Coca, J., Lopez-Leon, L.D., Silva Vidaurri, L.G., Zambrano-Robledo, P., & Gaona-Tiburcio, C. (2021). Corrosion Behavior of AA2055 Aluminum-Lithium Alloys Anodized in the Presence of Sulfuric Acid Solution. Coatings, 11, 1278. https://doi.org/10.3390/ma15186401
- Semiatin S.L. (2005), ASM Handbook Metalworking: Bulk Forming, Vol.14A. DOIONLINE NO - IJMPE-IRAJ-DOIONLINE-778
- Queiroz, F.M. (2008). Estudo Do Comportamento de Corrosao Dos Intermetálicos Presentes Na Liga AA2024-T3, Por meio De Técnicas De Microscopia Associadas A Técnicas Electroquímicas. Ph.D. Thesis, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, Brazil. https://doi.org/10.3390/met11060980
- Wang D, Zhang WX, Huang SQ, Yi YP, & He HL (2022). Effect of threedimensional deformation at different temperatures on microstructure, strength, fracture toughness and corrosion resistance of 7A85 aluminum alloy. J Alloys Compd, 928:167200. https://doi.org/10.1016/j.jallcom.2022.167200
Öz
The interest in aluminum materials in the industry is increasing day by day, especially in order to achieve weight reduction targets, the basis for material changes is the transition from steel to alloyed aluminum materials. Alloyed aluminum also comes to the fore in terms of weight reduction in aviation applications that require high corrosion resistance. It contributes positively to the increase in the lifespan of the products by providing high strength. In this study, different swaging/diameter reduction processes were performed on Al2024 T3 pipe samples with different diameters between 12.7-28.6 mm and T0, T42 and cryogenic heat treatments were applied. Deformation levels of the swaging operation were measured according to the diameter variable parameter of the products. It has been observed that the deformation intensity increases and this increase is directly proportional to the tensile strength and hardness values. T0-T42 and cryogenic heat treatment applications were applied to T3 heat treated pipes. Mechanical strength, hardness and microstructure investigations were reported with these applications. The effects of swaging and heat treatment were compared with these data.
Anahtar Kelimeler
Swaging mould swaging operation cryogenic heat treatment mechanical strength thermophysical properties.
Kaynakça
- Abdulstaar M. A., E. A. El-Danaf, N. S. Waluyo, & L. Wagner (2013). Severe plastic deformation of commercial purity aluminum by rotary swaging: microstructure evolution an mechanical properties. Materials Science and Engineering: A, 565, pp.351-358. DOI: 10.1016/j.msea.2012.12.046
- Akdogan A. (10-12 Mayıs 2000). “Uçak Endüstrisinde Kullanılan Metal ve Metal Dışı Malzemeler ve Bu Malzemelerin Muayene Yöntemleri”, Y.T.Ü. Makine Fak., Kayseri 3. Havacılık Sempozyumu.
- Ameli. A. & Movahhedy M. R. (2007). “A parametric study on residual stresses and forging load in cold radial forging process”. International Journal of Advanced Manufacturing Technology 33: 7–17. DOI:10.1007/s00170-006-0453-2.
- Baldissera P. and Delprete C. (2008). Deep Cryogenic Treatment: A Bibliographic Review. The Ope Mechanical Engineering Journal, 2008, 2, 1-11.
- Feng ZQ, Yang YQ, Huang B, Han M, Luo XA, Ru JG (2010). Precipitation process along dislocations in Al-Cu-Mg alloy during artificial aging. Mater Sci Eng A , 528:706e14. DOI: 10.1016/j.msea.2010.09.069
- Gan W. M., Y. D. Huang, R. Wang, Z. Y. Zhong, N. Hort, K.U. Kainer, N. Schell, H. G. Brokmeier, & A. Schreyer (2013). Bulk and local textures of pure magnesium processed by rotary swaging. Journal of Magnesium and Alloys: pp. 341-345. DOI: 10.1016/j.jma.2013.12.004.
- Güler K.A. (2003). Uçak Yapımında Kullanılan Malzemeler ve Özelliklerinin İncelenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Metalurji Ve Malzeme Mühendisligi Bölümü, Bitirme Tezi.
- Hung F.Y, Lin C.W, Lui T.S, & Chen H.P. (2018). Effects of Rotary Swaging on Microstructure and Mechanical Properties of 2024 Aluminum Tubes, International Journal of Research Science & Management, 5(2): ISSN: 2349-5 DOI:10.1016/j.matchar.2022.112575.
- Lima S. J., H. J. Choia, & C. H. Leeb (2009). Forming characteristics of tubular product through the rotary swaging process. Journal of Materials Processing Technology. pp. 283-288. DOI: 10.1016/j.jmatprotec.2007.08.086
- Liu Y, Liu J, Herrmann M, Schenck C, & Kuhfuss B. (2020 Dec 24). Material Flow in Infeed Rotary Swaging of Tubes. Materials(Basel) 14(1):58. https://doi.org/10.3390/ma14010058
- OHMORI, Y., ITO, S., NAKAI, K., (1999). Metall. Mater. Trans:A , 30, p.741. https://hal.science/hal-00863168 Pavan K.M., Sachin.L.S, Mayur.S, Chandrashekar A, & Ajaykumar B.S, (2014). Effect of Cryogenic Treatment on the Mechanical and Microstructural Properties of Aluminium Alloysb- A Brief Study, International Journal Of Mechanical And Production Engineering, 2(5), 95-99.
- Samaniego-Gámez, P.O., Almeraya-Calderon, F., Maldonado-Bandala, E., Cabral-Miramontes, J., Nieves-Mendoza, D., Olguin- Coca, J., Lopez-Leon, L.D., Silva Vidaurri, L.G., Zambrano-Robledo, P., & Gaona-Tiburcio, C. (2021). Corrosion Behavior of AA2055 Aluminum-Lithium Alloys Anodized in the Presence of Sulfuric Acid Solution. Coatings, 11, 1278. https://doi.org/10.3390/ma15186401
- Semiatin S.L. (2005), ASM Handbook Metalworking: Bulk Forming, Vol.14A. DOIONLINE NO - IJMPE-IRAJ-DOIONLINE-778
- Queiroz, F.M. (2008). Estudo Do Comportamento de Corrosao Dos Intermetálicos Presentes Na Liga AA2024-T3, Por meio De Técnicas De Microscopia Associadas A Técnicas Electroquímicas. Ph.D. Thesis, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, Brazil. https://doi.org/10.3390/met11060980
- Wang D, Zhang WX, Huang SQ, Yi YP, & He HL (2022). Effect of threedimensional deformation at different temperatures on microstructure, strength, fracture toughness and corrosion resistance of 7A85 aluminum alloy. J Alloys Compd, 928:167200. https://doi.org/10.1016/j.jallcom.2022.167200
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Malzeme Tasarım ve Davranışları |
| Bölüm | Makine Mühendisliği |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 3 Eylül 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Şubat 2024 |
| Kabul Tarihi | 21 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |