Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

ÇEVRE DOSTU HAMMADDELERDEN ÜRETİLEN AKTİF KARBONLAR VE UYGULAMA ALANLARI

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1514 - 1528, 03.12.2024

Naciye Olcay Helvacı , Yasemin Korkmaz

https://doi.org/10.17780/ksujes.1459927

Öz

Aktif karbon, su arıtmadan ağır metal giderimine, gıdadan metal sanayisine, savunmadan sağlık sektörüne kadar endüstrinin birçok alanında kullanılan ticari potansiyeli çok yüksek olan bir malzemedir. Aktif karbon, karbon miktarı fazla olan maddelere uygulanan yüksek sıcaklıktaki aktivasyon süreciyle elde edilen (350-1000°C), yüksek gözenekliliği ve geniş yüzey alanı olan bir adsorban malzemesidir. Aktif karbonlar fosil kaynaklardan ve sentetik polimerlerden üretilebilirler. Ticari aktif karbon üretiminde odun talaşı, odun, odun kömürü, turba, linyit ve Hindistan cevizi kabukları yaygın olarak kullanılmaktadır. Kömür ve linyitten aktif karbon üretimi, yüksek oranda inorganik madde içermesinden dolayı üretim aşamasında ve sonrasında su veya asit ile ek yıkama işlemleri yapılır. Bu yüzden uzun ve maliyetli işlemdir. Üretim maliyetlerinin artması, araştırmaların daha ekonomik çevre dostu hammaddelere ve üretim yöntemlerine odaklanmasına sebep olmuştur. Bu nedenle biyokütle atıklarından çevre dostu aktif karbon üretimi son yıllarda önem kazanmıştır. Bu çalışmada, aktif karbon üretiminde kullanılan çevre dostu, ucuz, zirai atık niteliğindeki hammaddeler araştırılmış ve aktif karbon üretim sürecinde kullanılan aktivasyon yöntemleri karşılaştırılarak uygulama alanları verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aktif karbon Karbonizasyon Aktivasyon Biyokütle Adsorbsiyon

Kaynakça

  • Abdullah, M.O., Tan, I.A.W. & Lgm, L.S. (2011). Automobile adsorption air-conditioning system using oil palm biomass-based activated carbon: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15(4), 2061-2072. https://doi.org/10.1016/j.rser.2011.01.012
  • Adan-Mas, A., Alcaraz, L., Arévalo-Cid P., López-Gómez F.A., & Montemor F.(2021). Coffee-derived activated carbon from second biowaste for supercapacitor applications. Waste Management 120 (2021) 280–289. https://doi.org/10.1016/j.wasman.2020.11.043
  • Ahmadpour, A., & Do, D.D.(1995). The Preparation of Active Carbons from Coal by Chemical and Physical Activation, Carbon, 34 (1995) 471–479. https://doi.org/10.1016/0008-6223(95)00204-9
  • Akyıldız, H. (2007). H3PO4 Aktivasyonu ile Zeytin Çekirdeğinden Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Bölümü.
  • Ali, G. A. M., S. Supriya, K. F. Chong, E. R. Shaaban, H. Algarni, T. Maiyalagan, & G. Hegde. (2021). Superior supercapacitance behavior of oxygen self-doped carbon nanospheres: A conversion of Allium cepa peel to energy storage system. Biomass Conversion and Biorefinery 11 (4):1311–23. https://doi.org/10.1007/s13399-019-00520-3
  • Angin, D. (2014). Production and characterization of activated carbon from sour cherry stones by zinc chloride. Fuel 115 (2014) 804–811. https://doi.org/10.1016/j.fuel.2013.04.060
  • Anonim. (2021). Sivas İli Aktif Karbon Üretimi Ön Fizibilite Raporu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Orta Anadolu Kalkınma Ajansı.
  • Bansal, R. C., & Goyal, M. (2005). Activated carbon adsorption, Taylor & Francis Group, 497 p.
  • Bedia, J., Penas Garzon, M., Gomez Aviles, A., Rodriguez, J.J., & Belver, C. (2020). Review on Activated Carbons by Chemical Activation with FeCl3. C-Journal of Carbon Research 2020, 6, 21. https://doi.org/10.3390/c6020021
  • Beton, İ. (2011). Zeytin Çekirdeğinden Üretilen Aktif Karbonda CO2 Adsorpsiyonun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü.
  • Bhadusha, N., & Ananthabaskaran, T. (2011). Adsorptive Removal of Methylene Blue onto ZnCl2 Activated Carbon from Wood Apple Outer Shell: Kinetics and Equilibrium Studies. E-Journal of Chemistry, 8(4), 1696-1707. https://doi.org/10.1155/2011/429831
  • Bouchelta, C., Medjram, M.S., Bertrand, O. & Bellat, J.P. (2008). Preparation and characterization of activated carbon from date stones by physical activation with steam. J. Anal. Applied Pyrolysis, 82, 70-77. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2007.12.009
  • Cagnon, B., Py, X., Guillot, A., Stoeckli, F., & Chambat, G.(2009). Contributions of hemicellulose, cellulose and lignin to the mass and the porous properties of chars and steam activated carbons from various lignocellulosic precursors, Bioresource Technology 100, 292–298. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2008.06.009
  • Christica, I.S., & Muchlisyam, J.R. (2018). Activated Carbon Utilization From Corn Cob(Zea mays) as a Heavy Metal Adsorbent in Industrial Waste. Asian Journal of Pharmaceutical Research and Development.6(5): 01-04. https://doi.org/10.22270/ajprd.v6i5.411
  • Choma J., & Jaroniec M. (1987).Materials Chem. Phys.18,409.
  • Cruz, G., Pirilä, M., Huuhtanen, M., Carrión, L., Alvarenga, E., & Keiski, R. (2012). Production of Activated Carbon from Cocoa (Theobroma cacao) Pod Husk. Civ. çevre. Müh.,2(1–6)(2012),s.2. https://dx.doi.org/10.4172/2165-784X.1000109
  • Çetinkaya, M.Ş. (2015). Badem Kabuğu ve Çam Fıstığı Kabuğundan Kimyasal yöntem ile Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi.Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Danisha, M., Ahmadb, T., Majeedc, S., Ahmadd. M., Ziyange. L., Pine. Z., & Iqubalf S.M.S. (2018). Use of banana trunk waste as activated carbon in scavenging methylene blue dye: Kinetic, thermodynamic, and isotherm studies. Bioresource Technology Reports 3, 127–137. https://doi.org/10.1016/j.biteb.2018.07.007
  • Delgado, L.F., Charles, P., Glucina, K., & Morlay, C. (2012). The removal of endocrine disrupting compounds, pharmaceutically activated compounds and cyanobacterial toxins during drinking water preparation using activated carbon—A review. Science of the Total Environment, 435, 509-525. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2012.07.046
  • Deniz, T. (2014). Çay Atığından Üretilen Aktif Karbon ile Sulu Çözeltiden Ağır Metallerin Giderimi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Dermanlı, Y. (2006). Gıda Fabrikasyon Atıklarından Aktif Karbon Üretimi ve Soya Yağını Ağartma Performansının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği.
  • Doğanay, M. (2013). Kağıt Atıksularının Palmiye Kabuğu Kökenli Aktif Karbon Adsorpsiyonu ile Arıtılması. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı.
  • Duman, G. (2021). Preparation of novel porous carbon from hydrothermal pretreated textile wastes: Effects of textile type and activation agent on structural and adsorptive properties. Journal of Water Process Engineering 43 (2021) 102286. https://doi.org/10.1016/j.jwpe.2021.102286
  • Eckenfelder, W. W. (2000). Industrial water pollution control (McGrawHill). Boston, EUA.
  • Ganan J., Gonzalez J.F., Gonzalez-Garcıa C.M., Ramiro A., Sabio E. & Roman S. (2006). Carbon dioxide-activated carbons from almond tree pruning: Preparation and characterization. Applied Surface Science 252 (2006) 5993–5998. https://doi:10.1016/j.apsusc.2005.11.025
  • Gerçel, Ö., & Seydioğlu, G. (2015). Kiraz Çekirdeğinden Granül Aktif Karbon Üretimi. Anadolu University Journal of Science and Technology A- Applied Sciences and Engineering Cilt: 16 Sayı: 2, Sayfa: 189 – 193. https://doi.org/10.18038/btd-a.93727
  • Girgis, B.S., Yunis, S.S., & Soliman, A.M. (2002). Characteristics of activated carbon from peanut hulls in relation to conditions of preparation. Mater. Lett. 57 (1), 164–172. https://doi.org/10.1016/S0167-577X(02)00724-3
  • Gonzalez, J., Roman, S., Encinar, J.M., & Martínez, G., (2009). Pyrolysis of various biomass residues and char utilization for the production of activated carbons. J. Anal. Appl. Pyrol. 85 (1–2), 134–141. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2008.11.035
  • Gökara, G. (2013). İğde Çekirdeğinden Elde Edilen Aktif Karbon Üzerinde Tekstil Boyarmaddelerinin Adsorbsiyonu. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Fizikokimya Anabilim Dalı.
  • Guo, S., Peng, J., Li, W., Yang, K., Zhang, L., Zhang, S., & Xia, H. (2009). Effects of CO2 activation on porous structures of coconut shell-based activated carbons. Appl. Surf. Sci. 255 (20), 8443–8449. https://doi.org/10.1016/j.apsusc.2009.05.150
  • Gündoğdu, A. (2010). Fabrika Çay Atıklarından Aktif Karbon Üretimi, Karakterizasyonu ve Adsorbsiyon Özelliklerinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Bölümü
  • Güngör, S. (2013). Tarımsal Atıklardan Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı Temel İşlemler ve Termodinamik Programı.
  • Güngör, C. (2010). Üzüm Küspesinden Aktif Karbon Üretimi ve Bakır Gideriminde Kullanılması.Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği, Termodinamik ve Temel İşlemler Bölümü.
  • Gür, N. (1994). Pestisitlerin Bentonitle Adsorpsiyonu, Bitirme Ödevi, İTÜ Kimya-Metalurji Fak., İstanbul. Hassler, J. (1967). Actived Carbon, Chemical Publishing Co. Inc., Leonard Hill-London.
  • Hayashi, J., Horikawa, T., Takeda, I., Muroyama, K. & Ani, F.N.(2002). Preparing Activated Carbon from Various Nutshells by Chemical Activation with K2CO3, Carbon, 40 (2002) 2381–2386. https://doi.org/10.1016/S0008-6223(02)00118-5
  • Hayashi J., KazehayaA., Muroyama K., & Watkinson A.P.( 2000).Preparation of activated carbon from lignin by chemical activation. Carbon 38 (2000) 1873–1878. https://doi.org/10.1016/S0008-6223(00)00027-0
  • Jayachandran, M., S. Kishore Babu, T. Maiyalagan, N. Rajadurai, & T. Vijayakumar. (2021). Activated carbon derived from bamboo-leaf with effect of various aqueous electrolytes as electrode material for supercapacitor applications. Materials letters 301 (June):130335. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2021.130335
  • Kiani, S.S., Farooq, A., Ahmad, M., Irfan, N., Nawaz, M. & Irshad, M.A.(2021). Impregnation on activated carbon for removal of chemical warfare agents (CWAs) and radioactive content. Environmental Science and Pollution Research (2021) 28:60477–60494. https://doi.org/10.1007/s11356-021-15973-1
  • Küçükgül, E.Y. (2004). Ticari Aktif Karbon Üretimi ve Özelliklerinin Belirlenmesi. DEU Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt: 6 Sayı: 3 s. 41-56 Ekim 2004. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/590657
  • Li, W., Yang, K., Peng, J., Zhang, L., Guo, S., & Xia, H. (2008). Effects of carbonization temperatures on characteristics of porosity in coconut shell chars and activated carbons derived from carbonized coconut shell chars. Ind. Crop. Prod. 28 (2), 190–198. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2008.02.012
  • Lo, S., Wang, S., Tsai, M. & Lin, L. (2011). Adsorption capacity and removal efficiency of heavy metal ions by moso and ma bamboo activated carbons. Chemical Engineering Research and Design, 90, 1397-1406. https://doi.org/10.1016/j.cherd.2011.11.020
  • Lua, A.C., Yang, T., & Guo, J. (2004). Effects of pyrolysis conditions on the properties of activated carbons prepared from pistachio-nut shells. J. Anal. Appl. Pyrol. 72 (2), 279–287. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2004.08.001
  • Manfrin J., Gonçalves, A.C., Schwantes, D., Conradi, E., Zimmermann, J. & Ziemer, G. L. (2021). Development of biochar and activated carbon from cigarettes wastes and their applications in Pb2+ adsorption. Journal of Environmental Chemical Engineering 9 (2021) 104980. https://doi.org/10.1016/j.jece.2020.104980
  • Manocha, S.M. (2003). Porous carbons. Sadhana, 28, 335-348. https://doi.org/10.1007/BF02717142
  • Marsh, H., & Rodriguez-Reinoso, F. (2006). Activated Carbon, Elsevier Science and Technology Books, 542 p., United Kingdom
  • McDouGall, G.J. (1991). The physical nature and manufacture of activated carbon, Journal of The Sounth African Instıtute of Mining and Metallurgy, pp 109-120. https://hdl.handle.net/10520/AJA0038223X_2042
  • Merin, P., Jimmy Joy, P., Muralidharan, M.N., Veena Gopalan, E., & Seema, A. (2021). Biomass-derived activated carbon for high-performance supercapacitor electrode applications. Chemical Engineering & Technology 44 (5):844–51. https://doi.org/10.1002/ceat.202000450
  • Mondal, M., Kumar D., & T. Kanti. (2021). Lignocellulose based bio-waste materials derived activated porous carbon as superior electrode materials for high-performance supercapacitor. Journal of Energy Storage 34 (December 2020):102229. https://doi.org/10.1016/j.est.2020.102229
  • Nahil M.A., & Williams P.T. (2012). Pore characteristics of activated carbons from the phosphoric acid chemical activation of cotton stalks.Biomass and Bioenergy 37, 142-149. https://doi.org/10.1016/j.biombioe.2011.12.019
  • Othmer, K. (1992). Encyclopedia of Chemical Technology, John Wiley&Sons. 4: 1015-1035.
  • Örkün,Y. (2011).Fındık Kabuğundan Fiziksel ve Kimyasal Aktivasyonla Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu.Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü. Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Özçimen, D., & Ersoy, M.A.(2010). Characterization of biochar and bio-oil samples obtained from carbonization of various biomass materials. Renewable Energy 3, 1319–1324. https://doi:10.1016/j.renene.2009.11.042
  • Özmak, M. (2010). Biyokütle Atıklarından Aktif Karbon Üretimi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Park, H. Y., M. Huang, T. H. Yoon, & K. H. Song. (2021). Electrochemical properties of kenaf-based activated carbon monolith for supercapacitor electrode applications. RSC advances 11 (61):38515–22. https://doi.org/ 10.1039/D1RA07815A
  • Patrick, J. W. (1995). Porosity in Carbons, Edward Arnold(eds), Halsted Pres, London.
  • Perrich, J. R. (2018). Activated carbon adsorption for wastewater treatment. CRC press.12-47
  • Rosas, J.M., Bedia, J., Rodriguez-Mirasol, J., & Cordero, T.(2008). Preparation of Hemp-Derived Activated Carbon Monoliths. Adsorption of Water Vapor. Ind. Eng. Chem. Res. 2008, 47, 4, 1288–1296. https://doi.org/10.1021/ie070924w
  • Sarıcı, B. (2022). Fındık Kabuğundan Aktif Karbon Üretimi ile Nanopartiküler Gümüş Eklenerek Aktif Karbonun Patojen Mikroorganizmalara Etkisinin Araştırılması. Doktora Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gıda Güvenliği ve Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı.
  • Sayın, Z. E., Kumaş C., & Ergül B. (2016). Fındık Kabuğundan Aktif Karbon Üretimi. AKU J. Sci. Eng. 16 (2016) 025805(409‐419) https://doi.org/ 10.5578/fmbd.28129
  • Selvaraj, A. R., Chinnadurai, D., Cho, I., Bak, J. S. & Prabakar. K.(2022). Bio-waste wood-derived porous activated carbon with tuned microporosity for high performance supercapacitors. Journal of Energy Storage 52 Part B(15 Ausgust 2022):104928. https://doi.org/10.1016/j.est.2022.104928
  • Stoeckli, H.F., & Kraehenbuehl F. (1984). “The External Surface of Microporous Carbons, derived from Adsorption and Immersion Studies”, Carbon, 22, 297. https://doi.org/10.1016/0008-6223(84)90174-X
  • Sulu, E. (2011). Bazik Blue 41 ve Bazik Red 46’nın Kömürden Elde Edilen Aktif Karbon Üzerine Adsorbsiyonu. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Kimya Anabilim Dalı.
  • Suo, F., Liu, X., Li, C.,Yuan, M., Zhang, B., Wang, J., Ma, Y., Lai, Z., & Ji, M.(2019). Mesoporous activated carbon from starch for superior rapid pesticides removal. International Journal of Biological Macromolecules Volume 121, Pages 806-813. https://doi.org/10.1016/j.ijbiomac.2018.10.132
  • Şamdan, C.A. (2013). Kabak Çekirdeği Kabuğundan Kimyasal Aktivasyonla Aktif Karbon Üretimi, Boya ve Ağır Metal Gideriminde Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Bölümü.
  • Taer, E., Melisa, M., Agustino, A., Taslim, R., Sinta, W., & Apriwandi, A.(2021). Biomass-based activated carbon monolith from Tectona grandis leaf as supercapacitor electrode materials. Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects 00 (00):1–12. https://doi.org/10.1080/15567036.2021.1950871
  • Taer, E., Yanti, N., Mustika, W. S., Apriwandi, A., Taslim, R., & Agustino, A. (2020). Porous activated carbon monolith with nanosheet/nanofiber structure derived from the green stem of cassava for supercapacitor application. International Journal of Energy Research 44 (13):10192–205. https://doi.org/10.1002/er.5639
  • Taş, R. (2017). Mikrodalga Enerji ile Kimyon Bitkisinden Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu.Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Tiryaki, B. (2013). Selüloz, Hemiselüloz ve Ligninden Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Trade Map, Uluslararası İş Geliştirme İçin Ticaret İstatistikleri. (2024) . https://www.trademap.org/Product_SelCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c380210%7c%7c%7c8%7c1%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1/ErişimTarihi:17.05.2024.
  • Tsai, W.T., Chang, C.Y., Wang, S.Y., Chang, C.F., Chien, S.F. & Sun, H.F. (2001). Preparation of activated carbons from corn cob catalyzed by potassium salts and subsequent gasification with CO2. Bioresource Technology, 78, 203-208. https://doi.org/10.1016/S0960-8524(00)00111-5
  • Wang, A., Sun, K., Xu, R., Sun, Y., & Jiang, J. (2021). Cleanly synthesizing rotten potato-based activated carbon for supercapacitor by self-catalytic activation. Journal of Cleaner Production 283:125385. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.125385
  • Wang, B., Lan J., Bo C., Gong B., & Ou, J. (2023). Adsorption of heavy metal onto biomass-derived activated carbon: review. RSC Adv., 2023, 13, 4275. https://doi.org/ 10.1039/D2RA07911A
  • Wang, Y., Yang, R., Li, M., & Zhao, Z. (2015). Hydrothermal preparation of highly porous carbon spheres from hemp (Cannabis sativa L.) stem hemicellulose for use in energy-related applications. Industrial Crops and Products. Volume 65, March 2015, Pages 216-226. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2014.12.008
  • Wei, B., Wei, T., Xie, C., Li, K., & Hang, F. (2021). Promising activated carbon derived from sugarcane tip as electrode material for high-performance supercapacitors. RSC advances 11 (45):28138–47. https://doi.org/ 10.1039/D1RA04143F
  • Yagub, M.T., Sen, T.K., Afroze, S., & Ang, H.M. (2014). Dye and its removal from aqueous solution by adsorption: a review. Advances in colloid and Interface Science, 209, 172-184. https://doi.org/10.1016/j.cis.2014.04.002
  • Yeganeh, M.M., Kaghazch,i T., & Soleimani, M. (2006). Effect of raw materials on properties of activated carbons. Chem. Eng. Technol. 29, No. 10, 1247–1251. https://doi.org/10.1002/ceat.200500298
  • Yılmaz, N., & Alagöz, O. (2019). Nar Kabuklarından Kimyasal Aktivasyon ile Hazırlanan Aktif Karbon Üzerinde Metilen Mavisinin Adsorpsiyonu. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt: 6, No: 3, 2019 (817-829). https://doi.org/10.31202/ecjse.583102
  • Zhang, J., Gao, J., Chen, Y., Hao, X., & Jin, X. (2017). Characterization, preparation, and reaction mechanism of hemp stem based activated carbon. Results in Physics 7, 1628–1633. https://dx.doi.org/10.1016/j.rinp.2017.04.028
  • Zhang, L., Xu, L., Zhang, Y., Zhou, X., Zhang, L., Yasin, A., Wang, L. & Zhi, K. (2018). Facile synthesis of bio-based nitrogen- and oxygen-doped porous carbon derived from cotton for supercapacitors. RSC 8 ( 7 ):3869–77. https://doi.org/10.1039/C7RA11475C

ACTIVE CARBONS PRODUCED FROM ECO-FRIENDLY RAW MATERIALS AND THEIR APPLICATIONS

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1514 - 1528, 03.12.2024

Naciye Olcay Helvacı , Yasemin Korkmaz

https://doi.org/10.17780/ksujes.1459927

Öz

Activated carbon is a material with very high commercial potential used in many areas of industry, from water purification to heavy metal removal, from food to metal industry, from defense to the health sector. Activated carbon is an adsorbent material with high porosity and large surface area, obtained by the high temperature activation process (350-1000°C) applied to substances with high carbon content. Activated carbons can be produced from fossil sources and synthetic polymers. Wood sawdust, firewood, charcoal, peat, lignite and coconut shells are widely used in commercial activated carbon production. Since the production of activated carbon from coal and lignite contains high amounts of inorganic substances, additional washing processes are carried out with water or acid during and after the production phase. That's why it is a long and costly process. Increasing production costs have caused research to focus on more economical alternative raw materials and production methods. For this reason, the production of environmentally friendly activated carbon from biomass waste has gained importance in recent years. In this study, environmentally friendly, cheap, agricultural waste raw materials used in activated carbon production were investigated and the activation methods used in the activated carbon production process were compared and their application areas were given.

Anahtar Kelimeler

Activated carbon carbonization activation biomass adsorption

Kaynakça

  • Abdullah, M.O., Tan, I.A.W. & Lgm, L.S. (2011). Automobile adsorption air-conditioning system using oil palm biomass-based activated carbon: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15(4), 2061-2072. https://doi.org/10.1016/j.rser.2011.01.012
  • Adan-Mas, A., Alcaraz, L., Arévalo-Cid P., López-Gómez F.A., & Montemor F.(2021). Coffee-derived activated carbon from second biowaste for supercapacitor applications. Waste Management 120 (2021) 280–289. https://doi.org/10.1016/j.wasman.2020.11.043
  • Ahmadpour, A., & Do, D.D.(1995). The Preparation of Active Carbons from Coal by Chemical and Physical Activation, Carbon, 34 (1995) 471–479. https://doi.org/10.1016/0008-6223(95)00204-9
  • Akyıldız, H. (2007). H3PO4 Aktivasyonu ile Zeytin Çekirdeğinden Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Bölümü.
  • Ali, G. A. M., S. Supriya, K. F. Chong, E. R. Shaaban, H. Algarni, T. Maiyalagan, & G. Hegde. (2021). Superior supercapacitance behavior of oxygen self-doped carbon nanospheres: A conversion of Allium cepa peel to energy storage system. Biomass Conversion and Biorefinery 11 (4):1311–23. https://doi.org/10.1007/s13399-019-00520-3
  • Angin, D. (2014). Production and characterization of activated carbon from sour cherry stones by zinc chloride. Fuel 115 (2014) 804–811. https://doi.org/10.1016/j.fuel.2013.04.060
  • Anonim. (2021). Sivas İli Aktif Karbon Üretimi Ön Fizibilite Raporu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Orta Anadolu Kalkınma Ajansı.
  • Bansal, R. C., & Goyal, M. (2005). Activated carbon adsorption, Taylor & Francis Group, 497 p.
  • Bedia, J., Penas Garzon, M., Gomez Aviles, A., Rodriguez, J.J., & Belver, C. (2020). Review on Activated Carbons by Chemical Activation with FeCl3. C-Journal of Carbon Research 2020, 6, 21. https://doi.org/10.3390/c6020021
  • Beton, İ. (2011). Zeytin Çekirdeğinden Üretilen Aktif Karbonda CO2 Adsorpsiyonun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü.
  • Bhadusha, N., & Ananthabaskaran, T. (2011). Adsorptive Removal of Methylene Blue onto ZnCl2 Activated Carbon from Wood Apple Outer Shell: Kinetics and Equilibrium Studies. E-Journal of Chemistry, 8(4), 1696-1707. https://doi.org/10.1155/2011/429831
  • Bouchelta, C., Medjram, M.S., Bertrand, O. & Bellat, J.P. (2008). Preparation and characterization of activated carbon from date stones by physical activation with steam. J. Anal. Applied Pyrolysis, 82, 70-77. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2007.12.009
  • Cagnon, B., Py, X., Guillot, A., Stoeckli, F., & Chambat, G.(2009). Contributions of hemicellulose, cellulose and lignin to the mass and the porous properties of chars and steam activated carbons from various lignocellulosic precursors, Bioresource Technology 100, 292–298. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2008.06.009
  • Christica, I.S., & Muchlisyam, J.R. (2018). Activated Carbon Utilization From Corn Cob(Zea mays) as a Heavy Metal Adsorbent in Industrial Waste. Asian Journal of Pharmaceutical Research and Development.6(5): 01-04. https://doi.org/10.22270/ajprd.v6i5.411
  • Choma J., & Jaroniec M. (1987).Materials Chem. Phys.18,409.
  • Cruz, G., Pirilä, M., Huuhtanen, M., Carrión, L., Alvarenga, E., & Keiski, R. (2012). Production of Activated Carbon from Cocoa (Theobroma cacao) Pod Husk. Civ. çevre. Müh.,2(1–6)(2012),s.2. https://dx.doi.org/10.4172/2165-784X.1000109
  • Çetinkaya, M.Ş. (2015). Badem Kabuğu ve Çam Fıstığı Kabuğundan Kimyasal yöntem ile Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi.Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Danisha, M., Ahmadb, T., Majeedc, S., Ahmadd. M., Ziyange. L., Pine. Z., & Iqubalf S.M.S. (2018). Use of banana trunk waste as activated carbon in scavenging methylene blue dye: Kinetic, thermodynamic, and isotherm studies. Bioresource Technology Reports 3, 127–137. https://doi.org/10.1016/j.biteb.2018.07.007
  • Delgado, L.F., Charles, P., Glucina, K., & Morlay, C. (2012). The removal of endocrine disrupting compounds, pharmaceutically activated compounds and cyanobacterial toxins during drinking water preparation using activated carbon—A review. Science of the Total Environment, 435, 509-525. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2012.07.046
  • Deniz, T. (2014). Çay Atığından Üretilen Aktif Karbon ile Sulu Çözeltiden Ağır Metallerin Giderimi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Dermanlı, Y. (2006). Gıda Fabrikasyon Atıklarından Aktif Karbon Üretimi ve Soya Yağını Ağartma Performansının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği.
  • Doğanay, M. (2013). Kağıt Atıksularının Palmiye Kabuğu Kökenli Aktif Karbon Adsorpsiyonu ile Arıtılması. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı.
  • Duman, G. (2021). Preparation of novel porous carbon from hydrothermal pretreated textile wastes: Effects of textile type and activation agent on structural and adsorptive properties. Journal of Water Process Engineering 43 (2021) 102286. https://doi.org/10.1016/j.jwpe.2021.102286
  • Eckenfelder, W. W. (2000). Industrial water pollution control (McGrawHill). Boston, EUA.
  • Ganan J., Gonzalez J.F., Gonzalez-Garcıa C.M., Ramiro A., Sabio E. & Roman S. (2006). Carbon dioxide-activated carbons from almond tree pruning: Preparation and characterization. Applied Surface Science 252 (2006) 5993–5998. https://doi:10.1016/j.apsusc.2005.11.025
  • Gerçel, Ö., & Seydioğlu, G. (2015). Kiraz Çekirdeğinden Granül Aktif Karbon Üretimi. Anadolu University Journal of Science and Technology A- Applied Sciences and Engineering Cilt: 16 Sayı: 2, Sayfa: 189 – 193. https://doi.org/10.18038/btd-a.93727
  • Girgis, B.S., Yunis, S.S., & Soliman, A.M. (2002). Characteristics of activated carbon from peanut hulls in relation to conditions of preparation. Mater. Lett. 57 (1), 164–172. https://doi.org/10.1016/S0167-577X(02)00724-3
  • Gonzalez, J., Roman, S., Encinar, J.M., & Martínez, G., (2009). Pyrolysis of various biomass residues and char utilization for the production of activated carbons. J. Anal. Appl. Pyrol. 85 (1–2), 134–141. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2008.11.035
  • Gökara, G. (2013). İğde Çekirdeğinden Elde Edilen Aktif Karbon Üzerinde Tekstil Boyarmaddelerinin Adsorbsiyonu. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Fizikokimya Anabilim Dalı.
  • Guo, S., Peng, J., Li, W., Yang, K., Zhang, L., Zhang, S., & Xia, H. (2009). Effects of CO2 activation on porous structures of coconut shell-based activated carbons. Appl. Surf. Sci. 255 (20), 8443–8449. https://doi.org/10.1016/j.apsusc.2009.05.150
  • Gündoğdu, A. (2010). Fabrika Çay Atıklarından Aktif Karbon Üretimi, Karakterizasyonu ve Adsorbsiyon Özelliklerinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Bölümü
  • Güngör, S. (2013). Tarımsal Atıklardan Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı Temel İşlemler ve Termodinamik Programı.
  • Güngör, C. (2010). Üzüm Küspesinden Aktif Karbon Üretimi ve Bakır Gideriminde Kullanılması.Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği, Termodinamik ve Temel İşlemler Bölümü.
  • Gür, N. (1994). Pestisitlerin Bentonitle Adsorpsiyonu, Bitirme Ödevi, İTÜ Kimya-Metalurji Fak., İstanbul. Hassler, J. (1967). Actived Carbon, Chemical Publishing Co. Inc., Leonard Hill-London.
  • Hayashi, J., Horikawa, T., Takeda, I., Muroyama, K. & Ani, F.N.(2002). Preparing Activated Carbon from Various Nutshells by Chemical Activation with K2CO3, Carbon, 40 (2002) 2381–2386. https://doi.org/10.1016/S0008-6223(02)00118-5
  • Hayashi J., KazehayaA., Muroyama K., & Watkinson A.P.( 2000).Preparation of activated carbon from lignin by chemical activation. Carbon 38 (2000) 1873–1878. https://doi.org/10.1016/S0008-6223(00)00027-0
  • Jayachandran, M., S. Kishore Babu, T. Maiyalagan, N. Rajadurai, & T. Vijayakumar. (2021). Activated carbon derived from bamboo-leaf with effect of various aqueous electrolytes as electrode material for supercapacitor applications. Materials letters 301 (June):130335. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2021.130335
  • Kiani, S.S., Farooq, A., Ahmad, M., Irfan, N., Nawaz, M. & Irshad, M.A.(2021). Impregnation on activated carbon for removal of chemical warfare agents (CWAs) and radioactive content. Environmental Science and Pollution Research (2021) 28:60477–60494. https://doi.org/10.1007/s11356-021-15973-1
  • Küçükgül, E.Y. (2004). Ticari Aktif Karbon Üretimi ve Özelliklerinin Belirlenmesi. DEU Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt: 6 Sayı: 3 s. 41-56 Ekim 2004. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/590657
  • Li, W., Yang, K., Peng, J., Zhang, L., Guo, S., & Xia, H. (2008). Effects of carbonization temperatures on characteristics of porosity in coconut shell chars and activated carbons derived from carbonized coconut shell chars. Ind. Crop. Prod. 28 (2), 190–198. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2008.02.012
  • Lo, S., Wang, S., Tsai, M. & Lin, L. (2011). Adsorption capacity and removal efficiency of heavy metal ions by moso and ma bamboo activated carbons. Chemical Engineering Research and Design, 90, 1397-1406. https://doi.org/10.1016/j.cherd.2011.11.020
  • Lua, A.C., Yang, T., & Guo, J. (2004). Effects of pyrolysis conditions on the properties of activated carbons prepared from pistachio-nut shells. J. Anal. Appl. Pyrol. 72 (2), 279–287. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2004.08.001
  • Manfrin J., Gonçalves, A.C., Schwantes, D., Conradi, E., Zimmermann, J. & Ziemer, G. L. (2021). Development of biochar and activated carbon from cigarettes wastes and their applications in Pb2+ adsorption. Journal of Environmental Chemical Engineering 9 (2021) 104980. https://doi.org/10.1016/j.jece.2020.104980
  • Manocha, S.M. (2003). Porous carbons. Sadhana, 28, 335-348. https://doi.org/10.1007/BF02717142
  • Marsh, H., & Rodriguez-Reinoso, F. (2006). Activated Carbon, Elsevier Science and Technology Books, 542 p., United Kingdom
  • McDouGall, G.J. (1991). The physical nature and manufacture of activated carbon, Journal of The Sounth African Instıtute of Mining and Metallurgy, pp 109-120. https://hdl.handle.net/10520/AJA0038223X_2042
  • Merin, P., Jimmy Joy, P., Muralidharan, M.N., Veena Gopalan, E., & Seema, A. (2021). Biomass-derived activated carbon for high-performance supercapacitor electrode applications. Chemical Engineering & Technology 44 (5):844–51. https://doi.org/10.1002/ceat.202000450
  • Mondal, M., Kumar D., & T. Kanti. (2021). Lignocellulose based bio-waste materials derived activated porous carbon as superior electrode materials for high-performance supercapacitor. Journal of Energy Storage 34 (December 2020):102229. https://doi.org/10.1016/j.est.2020.102229
  • Nahil M.A., & Williams P.T. (2012). Pore characteristics of activated carbons from the phosphoric acid chemical activation of cotton stalks.Biomass and Bioenergy 37, 142-149. https://doi.org/10.1016/j.biombioe.2011.12.019
  • Othmer, K. (1992). Encyclopedia of Chemical Technology, John Wiley&Sons. 4: 1015-1035.
  • Örkün,Y. (2011).Fındık Kabuğundan Fiziksel ve Kimyasal Aktivasyonla Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu.Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü. Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Özçimen, D., & Ersoy, M.A.(2010). Characterization of biochar and bio-oil samples obtained from carbonization of various biomass materials. Renewable Energy 3, 1319–1324. https://doi:10.1016/j.renene.2009.11.042
  • Özmak, M. (2010). Biyokütle Atıklarından Aktif Karbon Üretimi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Park, H. Y., M. Huang, T. H. Yoon, & K. H. Song. (2021). Electrochemical properties of kenaf-based activated carbon monolith for supercapacitor electrode applications. RSC advances 11 (61):38515–22. https://doi.org/ 10.1039/D1RA07815A
  • Patrick, J. W. (1995). Porosity in Carbons, Edward Arnold(eds), Halsted Pres, London.
  • Perrich, J. R. (2018). Activated carbon adsorption for wastewater treatment. CRC press.12-47
  • Rosas, J.M., Bedia, J., Rodriguez-Mirasol, J., & Cordero, T.(2008). Preparation of Hemp-Derived Activated Carbon Monoliths. Adsorption of Water Vapor. Ind. Eng. Chem. Res. 2008, 47, 4, 1288–1296. https://doi.org/10.1021/ie070924w
  • Sarıcı, B. (2022). Fındık Kabuğundan Aktif Karbon Üretimi ile Nanopartiküler Gümüş Eklenerek Aktif Karbonun Patojen Mikroorganizmalara Etkisinin Araştırılması. Doktora Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gıda Güvenliği ve Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı.
  • Sayın, Z. E., Kumaş C., & Ergül B. (2016). Fındık Kabuğundan Aktif Karbon Üretimi. AKU J. Sci. Eng. 16 (2016) 025805(409‐419) https://doi.org/ 10.5578/fmbd.28129
  • Selvaraj, A. R., Chinnadurai, D., Cho, I., Bak, J. S. & Prabakar. K.(2022). Bio-waste wood-derived porous activated carbon with tuned microporosity for high performance supercapacitors. Journal of Energy Storage 52 Part B(15 Ausgust 2022):104928. https://doi.org/10.1016/j.est.2022.104928
  • Stoeckli, H.F., & Kraehenbuehl F. (1984). “The External Surface of Microporous Carbons, derived from Adsorption and Immersion Studies”, Carbon, 22, 297. https://doi.org/10.1016/0008-6223(84)90174-X
  • Sulu, E. (2011). Bazik Blue 41 ve Bazik Red 46’nın Kömürden Elde Edilen Aktif Karbon Üzerine Adsorbsiyonu. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Kimya Anabilim Dalı.
  • Suo, F., Liu, X., Li, C.,Yuan, M., Zhang, B., Wang, J., Ma, Y., Lai, Z., & Ji, M.(2019). Mesoporous activated carbon from starch for superior rapid pesticides removal. International Journal of Biological Macromolecules Volume 121, Pages 806-813. https://doi.org/10.1016/j.ijbiomac.2018.10.132
  • Şamdan, C.A. (2013). Kabak Çekirdeği Kabuğundan Kimyasal Aktivasyonla Aktif Karbon Üretimi, Boya ve Ağır Metal Gideriminde Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Bölümü.
  • Taer, E., Melisa, M., Agustino, A., Taslim, R., Sinta, W., & Apriwandi, A.(2021). Biomass-based activated carbon monolith from Tectona grandis leaf as supercapacitor electrode materials. Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects 00 (00):1–12. https://doi.org/10.1080/15567036.2021.1950871
  • Taer, E., Yanti, N., Mustika, W. S., Apriwandi, A., Taslim, R., & Agustino, A. (2020). Porous activated carbon monolith with nanosheet/nanofiber structure derived from the green stem of cassava for supercapacitor application. International Journal of Energy Research 44 (13):10192–205. https://doi.org/10.1002/er.5639
  • Taş, R. (2017). Mikrodalga Enerji ile Kimyon Bitkisinden Aktif Karbon Üretimi ve Karakterizasyonu.Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Tiryaki, B. (2013). Selüloz, Hemiselüloz ve Ligninden Aktif Karbon Üretimi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı.
  • Trade Map, Uluslararası İş Geliştirme İçin Ticaret İstatistikleri. (2024) . https://www.trademap.org/Product_SelCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c380210%7c%7c%7c8%7c1%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1/ErişimTarihi:17.05.2024.
  • Tsai, W.T., Chang, C.Y., Wang, S.Y., Chang, C.F., Chien, S.F. & Sun, H.F. (2001). Preparation of activated carbons from corn cob catalyzed by potassium salts and subsequent gasification with CO2. Bioresource Technology, 78, 203-208. https://doi.org/10.1016/S0960-8524(00)00111-5
  • Wang, A., Sun, K., Xu, R., Sun, Y., & Jiang, J. (2021). Cleanly synthesizing rotten potato-based activated carbon for supercapacitor by self-catalytic activation. Journal of Cleaner Production 283:125385. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.125385
  • Wang, B., Lan J., Bo C., Gong B., & Ou, J. (2023). Adsorption of heavy metal onto biomass-derived activated carbon: review. RSC Adv., 2023, 13, 4275. https://doi.org/ 10.1039/D2RA07911A
  • Wang, Y., Yang, R., Li, M., & Zhao, Z. (2015). Hydrothermal preparation of highly porous carbon spheres from hemp (Cannabis sativa L.) stem hemicellulose for use in energy-related applications. Industrial Crops and Products. Volume 65, March 2015, Pages 216-226. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2014.12.008
  • Wei, B., Wei, T., Xie, C., Li, K., & Hang, F. (2021). Promising activated carbon derived from sugarcane tip as electrode material for high-performance supercapacitors. RSC advances 11 (45):28138–47. https://doi.org/ 10.1039/D1RA04143F
  • Yagub, M.T., Sen, T.K., Afroze, S., & Ang, H.M. (2014). Dye and its removal from aqueous solution by adsorption: a review. Advances in colloid and Interface Science, 209, 172-184. https://doi.org/10.1016/j.cis.2014.04.002
  • Yeganeh, M.M., Kaghazch,i T., & Soleimani, M. (2006). Effect of raw materials on properties of activated carbons. Chem. Eng. Technol. 29, No. 10, 1247–1251. https://doi.org/10.1002/ceat.200500298
  • Yılmaz, N., & Alagöz, O. (2019). Nar Kabuklarından Kimyasal Aktivasyon ile Hazırlanan Aktif Karbon Üzerinde Metilen Mavisinin Adsorpsiyonu. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt: 6, No: 3, 2019 (817-829). https://doi.org/10.31202/ecjse.583102
  • Zhang, J., Gao, J., Chen, Y., Hao, X., & Jin, X. (2017). Characterization, preparation, and reaction mechanism of hemp stem based activated carbon. Results in Physics 7, 1628–1633. https://dx.doi.org/10.1016/j.rinp.2017.04.028
  • Zhang, L., Xu, L., Zhang, Y., Zhou, X., Zhang, L., Yasin, A., Wang, L. & Zhi, K. (2018). Facile synthesis of bio-based nitrogen- and oxygen-doped porous carbon derived from cotton for supercapacitors. RSC 8 ( 7 ):3869–77. https://doi.org/10.1039/C7RA11475C
Toplam 79 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Malzeme Bilimi ve Teknolojileri, Malzeme Karekterizasyonu, Malzeme Üretim Teknolojileri
Bölüm Malzeme Bilimi ve Mühendisliği
Yazarlar

Naciye Olcay Helvacı 0009-0008-6628-9325

Yasemin Korkmaz

Yayımlanma Tarihi 3 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 27 Mart 2024
Kabul Tarihi 14 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Helvacı, N. O., & Korkmaz, Y. (2024). ÇEVRE DOSTU HAMMADDELERDEN ÜRETİLEN AKTİF KARBONLAR VE UYGULAMA ALANLARI. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 27(4), 1514-1528. https://doi.org/10.17780/ksujes.1459927
 Kapak Resmi İndir