Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İNŞAAT SEKTÖRÜ YAPIM İŞLERİNDE ERGONOMİK RİSKLER VE ÖNLEMLER: İSTANBUL METRO ŞANTİYESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1232 - 1247, 03.12.2024

Gülizar Hoşten , Canan Aydoğdu

https://doi.org/10.17780/ksujes.1480038

Öz

İş kazalarının en sık yaşandığı sektörlerden biri olan inşaat sektörü yapım işlerinde iş kazalarının ve meslek hastalıklarının ortaya çıkmadan önlem alınmasında ergonomik risk etmenlerinin belirlenerek çözüm önerilerinin geliştirilmesi, çalışanın mutluluğu kadar işyerinin ve ülkenin ekonomik göstergelerinin iyileşmesi açısından da önemlidir. Bu çalışmanın ana amacı mavi yakalı çalışanların dinamik ve statik duruşlarını gözlemleyerek ergonomik risklerini hızlı tüm vücut değerlendirmesi (REBA) yöntemini kullanarak belirlemek, iyileştirme önerileri sunmak ve iş kazaları ile kas iskelet sistemine bağlı ortaya çıkan meslek hastalıkları arasındaki ilişkiyi inceleyerek kas iskelet sistemi rahatsızlıkları (KİSR) farkındalığı oluşumuna katkı sağlamaktır. Çalışmada 19 duruş incelenmiş ve bunların 14 tanesi yüksek veya çok yüksek risk seviyesinde tehlikeli çıkmıştır. Risk seviyelerinin bu kadar yüksek çıkmasının en önemli nedenleri arasında çalışanların kullandıkları el aletleri ve makinelerin ağırlıkları ve vücut duruşlarının değişmesine sebep olmasını gösterebiliriz. Tekrarlanan hareketler ve uzun çalışma saatleri riski artıran diğer etmenlerin başında gelmektedir. Uygun el aletleri, daha fazla makinenin sisteme girmesi ve yapılacak idari düzenlemeler çalışanların KİSR azaltarak ortaya çıkacak iş kazalarını da engelleyeceği sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

İnşaat yapım işleri Ergonomi REBA Kas-iskelet sistemi hastalıkları.

Etik Beyan

İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü tarafından 24/05/2023 tarih ve E-88083623-020-86412 sayılı yazısı ile İAÜ Etik Komisyonu tarafından 01.05.2023 tarihli 2023/04 sayılı kararı ile etik onayı verilmiştir.

Teşekkür

Çalışmamızı destekleyen İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ve çalışmamıza destek veren tüm çalışanlara teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Aksüt, G., Eren, T., Tüfekçi, M. Ergonomik risk faktörlerinin sınıflandırılması: Bir literatür taraması. Ergonomi, 2020: 3, 173, 183. https://doi.org/10.33439/ergonomi.773896
  • Atasoy, A., Keskin, F., Başkesen, N., Tekingündüz, S. (2010). Laboratuvar çalışanlarında işe bağlı kas iskelet sistemi̇ sorunları ve ergonomik risklerin değerlendirilmesi̇. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2, 90–113. http://dergipark.gov.tr/spkd/issue/29280/313469
  • Ceylan, H. (2014). Türkiye'de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının analizi. International Journal of Engineering Research and Development, 6(1), 1-6. https://doi.org/10.29137/umagd.346068
  • Çetinkaya, F., Baykent, G. (2020). İşyeri çalışma ortamı koşullarının ergonomik yönden incelenmesi (örnek: şekerleme firması). Uşak Üniversitesi Fen ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1, 15-31.
  • Erdinç, O., Hot, K., Özkaya, M. (2011). Turkish version of the Cornell musculoskeletal discomfort questionnaire: Cross-cultural adaptation and validation. Work, 39(3), 251-260. doi: 10.3233/WOR-2011-1173.
  • Felekoğlu, B., Taşan, S. Ö. (2017). İş ile ilgili kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına yönelik ergonomik risk değerlendirme: Reaktif/proaktif bütünleşik bir sistematik yaklaşım. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(3). https://doi.org/10.17341/gazimmfd.337625
  • Gök, Y. (2021). REBA-RULA, OWAS VE NIOSH ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin inşaat sektörüne uygulanması ve incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi.
  • Gülerer, S., & Sabır, E. C. (2022). Bir konfeksiyon işletmesinde seçilmiş ergonomik risklerin iş sağlığı ve güvenliği kapsamında analizi ve risk değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 37(1), 237-248. https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.1095069
  • Harkness, E. F., MacFarlane, G. J., Silman, A. J., McBeth, J. (2005). Is musculoskeletal pain more common now than 40 years ago?: Two population-based cross-sectional studies. Rheumatology, 44(7), 890-895. https://doi.org/10.1093/rheumatology/keh599
  • Higneet, S. and Mcatamney, L. (1999). Rapid entire body assessment (REBA). Applied Ergonomics, 31, 201-205, https://doi.org/10.1016/S0003-6870(99)00039-3
  • Im, H. J., Kwon, Y. J., Kim, S. G., Kim, Y. K., Ju, Y. S., Lee, H. P. (2009). The characteristics of fatal occupational injuries in Korea’s construction industry, 1997–2004. Safety Science, 47(8), 1159-1162. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2008.11.008
  • Ishwarya, G. A., Rajkumar, D. (2021). Analysis of ergonomic risk factors in construction industry. Materials Today: Proceedings, 37, 2415-2418. https://doi.org/10.1016/j.matpr.2020.08.269
  • Jaffar, N., Abdul-Tharim, A. H., Mohd-Kamar, I. F., Lop, N. S. (2011). A literature review of ergonomics risk factors in construction industry. Procedia Engineering, 20, 89-97. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2011.11.142
  • Kulkarni, V. S., & Devalkar, R. V. (2018). Postural analysis of building construction workers using ergonomics. International Journal of Construction Management, 19(6), 464–471. https://doi.org/10.1080/15623599.2018.1452096
  • Larrea-Araujo, C., Ayala-Granja, J., Vinueza-Cabezas, A., & Acosta-Vargas, P. (2021). Ergonomic risk factors of teleworking in ecuador during the covid-19 pandemic: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(10). https://doi.org/10.3390/ijerph18105063
  • Li, X., Gül, M., & Al-Hussein, M. (2019). An improved physical demand analysis framework based on ergonomic risk assessment tools for the manufacturing industry. International Journal of Industrial Ergonomics, 70,58-69. https://doi.org/10.1016/j.ergon.2019.01.004
  • Mohan, V., Justine, M., Jagannathan, M., Aminudin, S. B., Johari, S. (20154). Preliminary study of the patterns and physical risk factors of work-related musculoskeletal disorders among academicians in a higher learning institute. Journal of Orthopaedic Science, 20(2), 410-417. https://doi.org/10.1007/s00776-014-0682-4
  • Neşeli, C. (2016) Ergonomik risk analizi yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir kalıp imalat firmasında uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi.
  • Özel, E., Çetik, O. (2010). Mesleki görevlerin ergonomik analizinde kullanılan araçlar ve bir uygulama örneği. Journal of Science and Technology of Dumlupınar University, 22, 41-56.
  • Patial, R., Gusain, H., Yadav, B. P., Siddiqui, N. A. (2022). A review of ergonomic risk assessment techniques employed in construction industry. Advances in Construction Safety: Proceedings of HSFEA, 117-131. https://doi.org/10.1007/978-981-19-4001-9_9
  • Ringen, K., & Stafford, E. J. (1996). Intervention research in occupational safety and health: Examples from construction. American Journal of Industrial Medicine, 29(4), 314-320. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-0274(199604)29:4<314::AID-AJIM7>3.0.CO;2-O
  • Saedpanah, K., Motamedzade, M., Salimi, K., Eskandari, T., Samaei, S. E. (2018). Physical risk factors among construction workers by Workplace Ergonomic Risk Assessment (WERA) method. Archives of Occupational Health, 2(1), 56-62. http://aoh.ssu.ac.ir/article-1-56-en.html
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı. 11. Kalkınma planı iş sağlığı ve güvenliği çalışma grubu raporu. 2018 https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2020/04/IsSagligiGuvenligiCalismaGrubuRaporu.pdf
  • Tam, C. M., Zeng, S. X., & Deng, Z. M. (2004). Identifying elements of poor construction safety management in China. Safety Science, 42(7), 569-586. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2003.09.001
  • Torghabeh, Z. J., Hosseinian, S. S., Ressang, A. (2013). Risk assessment of ergonomic risk factors at construction sites. Applied Mechanics and Materials, 330, 857-861. https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.330.857
  • Torghabeh, Z. J., Stentz, T. L., & Jorgensen, M. (2020). Ergonomics investigation of workers in construction glass and glazing trade using the rapid entire body assessment (REBA) method. International Journal of Advances in Engineering & Technology, 13(3), 57-71. ©IJAET ISSN: 22311963
  • Uzdil, O., Güllüoğlu, A. (2020). Türkiye inşaat sektöründe 2016 ve 2017 yıllarında meydana gelen iş kazalarının istatistiksel olarak karşılaştırılması. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 32(2), 137-144. DOI: 10.7240/jeps.555736
  • Vachhani, T. R., Sawant, S. K., & Pataskar, S. (2016). Ergonomics Risk Assessment of Musculoskeletal Disorder on Construction Site. Journal of Civil Engineering and Environmental Technology, 3(3), 228-231. p-ISSN: 2349-8404; e-ISSN: 2349-879X
  • Zorlutuna, A., Kılıç, H. S. (2022). İnşaat sektöründeki ergonomik risklerin değerlendirilmesi ve bir uygulama. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 34(1), 14-26. https://doi.org/10.7240/jeps.876378

ERGONOMIC RISKS AND PRECAUTIONS IN CONSTRUCTION WORKS: EXAMPLE OF ISTANBUL METRO CONSTRUCTION SITE

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1232 - 1247, 03.12.2024

Gülizar Hoşten , Canan Aydoğdu

https://doi.org/10.17780/ksujes.1480038

Öz

In the construction industry, which is one of the sectors with the highest number of occupational accidents, identifying ergonomic risk factors and developing solutions to take precautions before occupational accidents and diseases occur is important for the happiness of the employee as well as for the improvement of the economic indicators of the workplace and the country. The main purpose of this study is to determine ergonomic risk scores using the Rapid Entire Body Assessment (REBA) method, which is one of the methods used to determine ergonomic risks by observing the dynamic and static postures of blue-collar employees during their work, and to provide improvement suggestions, as well as to prevent musculoskeletal system occupational diseases and work accidents. This study aims to contribute to the awareness of musculoskeletal disorders (MSD) by examining their relationship. 14 of the 19 postures examined in our study were dangerous at high and very high-risk levels. One of the most important reasons for this situation are the changes in body postures of employees due to the hand tools and machines they use and the weights of them. Repetitive movements and long working hours are other factors that increase the risk. It has been concluded that appropriate hand tools, introducing more machines into the system, and administrative arrangements will reduce the MSD of employees and prevent occupational accidents.

Anahtar Kelimeler

Construction Works ergonomy REBA musculoskeletal system diseases

Kaynakça

  • Aksüt, G., Eren, T., Tüfekçi, M. Ergonomik risk faktörlerinin sınıflandırılması: Bir literatür taraması. Ergonomi, 2020: 3, 173, 183. https://doi.org/10.33439/ergonomi.773896
  • Atasoy, A., Keskin, F., Başkesen, N., Tekingündüz, S. (2010). Laboratuvar çalışanlarında işe bağlı kas iskelet sistemi̇ sorunları ve ergonomik risklerin değerlendirilmesi̇. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2, 90–113. http://dergipark.gov.tr/spkd/issue/29280/313469
  • Ceylan, H. (2014). Türkiye'de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının analizi. International Journal of Engineering Research and Development, 6(1), 1-6. https://doi.org/10.29137/umagd.346068
  • Çetinkaya, F., Baykent, G. (2020). İşyeri çalışma ortamı koşullarının ergonomik yönden incelenmesi (örnek: şekerleme firması). Uşak Üniversitesi Fen ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1, 15-31.
  • Erdinç, O., Hot, K., Özkaya, M. (2011). Turkish version of the Cornell musculoskeletal discomfort questionnaire: Cross-cultural adaptation and validation. Work, 39(3), 251-260. doi: 10.3233/WOR-2011-1173.
  • Felekoğlu, B., Taşan, S. Ö. (2017). İş ile ilgili kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına yönelik ergonomik risk değerlendirme: Reaktif/proaktif bütünleşik bir sistematik yaklaşım. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(3). https://doi.org/10.17341/gazimmfd.337625
  • Gök, Y. (2021). REBA-RULA, OWAS VE NIOSH ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin inşaat sektörüne uygulanması ve incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi.
  • Gülerer, S., & Sabır, E. C. (2022). Bir konfeksiyon işletmesinde seçilmiş ergonomik risklerin iş sağlığı ve güvenliği kapsamında analizi ve risk değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 37(1), 237-248. https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.1095069
  • Harkness, E. F., MacFarlane, G. J., Silman, A. J., McBeth, J. (2005). Is musculoskeletal pain more common now than 40 years ago?: Two population-based cross-sectional studies. Rheumatology, 44(7), 890-895. https://doi.org/10.1093/rheumatology/keh599
  • Higneet, S. and Mcatamney, L. (1999). Rapid entire body assessment (REBA). Applied Ergonomics, 31, 201-205, https://doi.org/10.1016/S0003-6870(99)00039-3
  • Im, H. J., Kwon, Y. J., Kim, S. G., Kim, Y. K., Ju, Y. S., Lee, H. P. (2009). The characteristics of fatal occupational injuries in Korea’s construction industry, 1997–2004. Safety Science, 47(8), 1159-1162. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2008.11.008
  • Ishwarya, G. A., Rajkumar, D. (2021). Analysis of ergonomic risk factors in construction industry. Materials Today: Proceedings, 37, 2415-2418. https://doi.org/10.1016/j.matpr.2020.08.269
  • Jaffar, N., Abdul-Tharim, A. H., Mohd-Kamar, I. F., Lop, N. S. (2011). A literature review of ergonomics risk factors in construction industry. Procedia Engineering, 20, 89-97. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2011.11.142
  • Kulkarni, V. S., & Devalkar, R. V. (2018). Postural analysis of building construction workers using ergonomics. International Journal of Construction Management, 19(6), 464–471. https://doi.org/10.1080/15623599.2018.1452096
  • Larrea-Araujo, C., Ayala-Granja, J., Vinueza-Cabezas, A., & Acosta-Vargas, P. (2021). Ergonomic risk factors of teleworking in ecuador during the covid-19 pandemic: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(10). https://doi.org/10.3390/ijerph18105063
  • Li, X., Gül, M., & Al-Hussein, M. (2019). An improved physical demand analysis framework based on ergonomic risk assessment tools for the manufacturing industry. International Journal of Industrial Ergonomics, 70,58-69. https://doi.org/10.1016/j.ergon.2019.01.004
  • Mohan, V., Justine, M., Jagannathan, M., Aminudin, S. B., Johari, S. (20154). Preliminary study of the patterns and physical risk factors of work-related musculoskeletal disorders among academicians in a higher learning institute. Journal of Orthopaedic Science, 20(2), 410-417. https://doi.org/10.1007/s00776-014-0682-4
  • Neşeli, C. (2016) Ergonomik risk analizi yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir kalıp imalat firmasında uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi.
  • Özel, E., Çetik, O. (2010). Mesleki görevlerin ergonomik analizinde kullanılan araçlar ve bir uygulama örneği. Journal of Science and Technology of Dumlupınar University, 22, 41-56.
  • Patial, R., Gusain, H., Yadav, B. P., Siddiqui, N. A. (2022). A review of ergonomic risk assessment techniques employed in construction industry. Advances in Construction Safety: Proceedings of HSFEA, 117-131. https://doi.org/10.1007/978-981-19-4001-9_9
  • Ringen, K., & Stafford, E. J. (1996). Intervention research in occupational safety and health: Examples from construction. American Journal of Industrial Medicine, 29(4), 314-320. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-0274(199604)29:4<314::AID-AJIM7>3.0.CO;2-O
  • Saedpanah, K., Motamedzade, M., Salimi, K., Eskandari, T., Samaei, S. E. (2018). Physical risk factors among construction workers by Workplace Ergonomic Risk Assessment (WERA) method. Archives of Occupational Health, 2(1), 56-62. http://aoh.ssu.ac.ir/article-1-56-en.html
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı. 11. Kalkınma planı iş sağlığı ve güvenliği çalışma grubu raporu. 2018 https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2020/04/IsSagligiGuvenligiCalismaGrubuRaporu.pdf
  • Tam, C. M., Zeng, S. X., & Deng, Z. M. (2004). Identifying elements of poor construction safety management in China. Safety Science, 42(7), 569-586. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2003.09.001
  • Torghabeh, Z. J., Hosseinian, S. S., Ressang, A. (2013). Risk assessment of ergonomic risk factors at construction sites. Applied Mechanics and Materials, 330, 857-861. https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.330.857
  • Torghabeh, Z. J., Stentz, T. L., & Jorgensen, M. (2020). Ergonomics investigation of workers in construction glass and glazing trade using the rapid entire body assessment (REBA) method. International Journal of Advances in Engineering & Technology, 13(3), 57-71. ©IJAET ISSN: 22311963
  • Uzdil, O., Güllüoğlu, A. (2020). Türkiye inşaat sektöründe 2016 ve 2017 yıllarında meydana gelen iş kazalarının istatistiksel olarak karşılaştırılması. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 32(2), 137-144. DOI: 10.7240/jeps.555736
  • Vachhani, T. R., Sawant, S. K., & Pataskar, S. (2016). Ergonomics Risk Assessment of Musculoskeletal Disorder on Construction Site. Journal of Civil Engineering and Environmental Technology, 3(3), 228-231. p-ISSN: 2349-8404; e-ISSN: 2349-879X
  • Zorlutuna, A., Kılıç, H. S. (2022). İnşaat sektöründeki ergonomik risklerin değerlendirilmesi ve bir uygulama. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 34(1), 14-26. https://doi.org/10.7240/jeps.876378
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İnşaat Mühendisliği (Diğer), Ergonomi ve İnsan Faktörleri Yönetimi
Bölüm İnşaat Mühendisliği
Yazarlar

Gülizar Hoşten 0000-0001-7290-3936

Canan Aydoğdu 0000-0001-5971-5826

Yayımlanma Tarihi 3 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 8 Mayıs 2024
Kabul Tarihi 15 Ekim 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Hoşten, G., & Aydoğdu, C. (2024). İNŞAAT SEKTÖRÜ YAPIM İŞLERİNDE ERGONOMİK RİSKLER VE ÖNLEMLER: İSTANBUL METRO ŞANTİYESİ ÖRNEĞİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 27(4), 1232-1247. https://doi.org/10.17780/ksujes.1480038
 Kapak Resmi İndir