KOCAELİ KANDIRA BABAKÖY BAZALTININ ASFALT AGREGASI OLARAK KULLANILABİLİRLİLİĞİ ve ÇORLU KARATEPE BAZALTI İLE KARŞILAŞTIRILMASI
Öz
Bu çalışmada Kocaeli ili Kandıra ilçesinin kuzeydoğusunda yüzeylenen Babaköy bazaltının jeolojik, fiziksel ve mekanik özellikleri asfalt agregası olarak kullanılabilirliği açısından araştırılmış ve Çorlu- Karatepe bazaltı ile karşılaştırılmıştır. Babaköy bazaltı Kuzey Marmara Otoyolu projesinde asfalt agregası olarak kullanılmıştır. Agregalar asfaltların ana bileşenlerini oluşturduğu için asfaltın yapısına katılan agreganın önemi büyüktür ve asfalt karışımlarının dayanımına etki etmektedir. Arazi çalışmaları esnasında inceleme alanının üç farklı noktasındaki bazalt mostralarından ve Kuzey Marmara Otoyolu’nun Sakarya’da bulunan şantiye sahasından kırmataş numuneleri alınmıştır. Alınan numuneler üzerinde fiziko-mekanik özellikleri belirlemek için kaya ve agrega deneyleri yapılmıştır. Bu deneyler birim hacim ağırlık, özgül ağırlık, su emme oranı, Los Angeles aşınma, Mikro-Deval, dona dayanıklılık (MgSO4), metilen mavisi, nokta yük dayanımı, tek eksenli basınç dayanımı, kil topakları ve soyulma mukavemetidir. Deneylerden elde edilen sonuçların ortalaması alınmıştır ve Karayolu Teknik Şartnamesi (2013)’nin Kısım 407’de belirtilen kaba ve ince agregaların fiziksel ve mekanik özelliklerine göre asfalt agregası olarak kullanılabilirliği uygun olarak belirlenmiştir.
Kaynakça
- Aslan, D. (2019). Diyarbakır yöresinde bitümlü sıcak karışımlarda kullanılan bazalt, kalker, dere malzemelerinin karakteristik özelliklerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Şanlıurfa 95s.
- Çelebi, D., & Köprübaşı, N. (2007). Kefken-Kerpe dolayında (Kocaeli) yüzeyleyen volkanik kayaçların jeokimyasal karakteristikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 50(1) (Nisan), 289280. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/289280
- Eker, A. N. (2019). Bazalt ve gabroların bitümlü sıcak karışımlarda agrega olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Batman 120s.
- Gedik, İ., Pehlivan, Ş., & Timur, E. (2005). Kocaeli Yarımadası Jeolojisi. MTA Raporları 10774, Ankara.
- Güngör, A.G., Adiloğlu, U.K., Turhan, M.C. (2013). Yol Altyapısı, Sanat Yapıları, Köprü ve Tüneller, Üstyapı ve Çeşitli İşler. Karayolları Teknik Şartnamesi (KTŞ). Karayolları Genel Müdürlüğü, Ankara 431s.
- Karışmaz, B.K., & Morova, N. (2022). Diatomitin bitümlü sıcak karışımlarda filler olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Uluslararası Teknolojik Bilimler Dergisi, c. 14, sy. 3, ss. 103–115, https://doi: 10.55974/utbd.1158664
- Ketin, İ., & Gümüş, Ö. (1963). Sinop-Ayancık arasında III. bölgeye dahil sahaların jeolojisi. TPAO rapor 288, Ankara.
- Milli Savunma Bakanlığı, (2023). Kocaeli 1/200 000 ölçekli fiziki il haritası. MSB Harita Genel Müdürlüğü, Ankara. MTA, (2020). Ereğli F24-d3 Paftası 1/25000 ölçekli Jeoloji haritası. MTA Genel Müdürlüğü, Ankara. https://www.harita.gov.tr/urun/kocaeli-fiziki-il-haritasi/368
- Taşlıgil, N., & Şahin, G. (2016). Yapı malzemesi olarak kullanılan Türkiye doğal taşlarının iktisadi coğrafya odağında analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, sy. 33, ss. 607–640, http://www.marmaracografya.com/
- Timur, E., & Aksay, A. (2002). 1/100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji haritaları. Ereğli F 24 ve F 25 paftaları. MTA Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
- TS EN 1097-1 (2011). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 1: Aşınmaya Karşı Direncin Tayini (Mikro-Deval). Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 15s.
- TS EN 1097-2 (2020). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler Bölüm 2: Parçalanma Direncinin Tayini İçin Metotlar. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 46s.
- TS EN 1097-6 (2022). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 6: Tane Yoğunluğunun ve Su Emme Oranının Tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 64s.
- TS EN 12697-11 (2020). Bitümlü Karışımlar- Test Yöntemleri- Bölüm 11: Agrega ve Bitüm Arasındaki Benzeşmenin Belirlenmesi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 29s.
- TS EN 1367-2 (2011). Agregaların Termal ve Bozunma Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 2: Magnezyum Sülfat Deneyi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 11s.
- TS EN 1744-1 (2011). Agregaların Kimyasal Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 1: Kimyasal Analiz- Organik Madde Tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 46s.
- TS EN 933-1 (2012). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler – Bölüm 1: Tane Büyüklüğü Dağılımı Tayini – Eleme Yöntemi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 18s.
- TS EN 933-4 (2009). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 3: Tane Şekli Tayini- Şekil Endeksi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 12s.
- TS EN 933-9 (2022). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 9: İnce Tanelerin Tayini- Metilen Mavisi Deneyi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 22s.
- Yıldız, T.D., Gültekin, A.H., & Özdamar, Ş. (2022). Gerede- Kavacık bölgesi bazaltlarının endüstriyel kullanım yelpazesinin özelliklerinin belirlenmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 10 (1), 7 - 27. https://doi.org/10.21923/jesd.943867
- Yılmaz, M. (2012). Granitik kayaçların sıcak asfalt karışımlarında agrega olarak kullanılabilirliği. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul 149s.
- Yiğit, N. (2021). Polipropilen lif boyutlarının asfalt aşınma tabakası taşıma kapasitesine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Sakarya 94s.
THE USABILITY OF KOCAELİ KANDIRA BABAKÖY BASALT AS ASPHALT AGGREGATE AND COMPARISON WITH ÇORLU KARATEPE BASALT
Öz
In this study, the geological, physical and mechanical properties of Babaköy basalt outcropped in the northeast of Kandıra district of Kocaeli province were investigated in terms of its usability as asphalt aggregate and compared with Çorlu- Karatepe basalt. Babaköy basalt was used as asphalt aggregate in the Kuzey Marmara Highway project. Since aggregates constitute the main components of asphalt, the aggregate added to the structure of asphalt is of great importance and affects the strength of asphalt mixtures. During the field studies, crushed stone samples were taken from basalt outcrops at three different points of the study area and from the construction site of the Kuzey Marmara Highway in Sakarya. Rock and aggregate tests were performed on the samples to determine the physico-mechanical properties. These tests were unit weight, specific gravity, water absorption rate, Los Angeles abrasion, Micro-Deval, frost resistance (MgSO4), methylene blue, point load strength, uniaxial compressive strength, clay lumps and peel strength. The results obtained from the tests were averaged and determined to be suitable for use as asphalt aggregate according to the physical and mechanical properties of coarse and fine aggregates specified in Section 407 of the Highway Technical Specification (2013).
Kaynakça
- Aslan, D. (2019). Diyarbakır yöresinde bitümlü sıcak karışımlarda kullanılan bazalt, kalker, dere malzemelerinin karakteristik özelliklerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Şanlıurfa 95s.
- Çelebi, D., & Köprübaşı, N. (2007). Kefken-Kerpe dolayında (Kocaeli) yüzeyleyen volkanik kayaçların jeokimyasal karakteristikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 50(1) (Nisan), 289280. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/289280
- Eker, A. N. (2019). Bazalt ve gabroların bitümlü sıcak karışımlarda agrega olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Batman 120s.
- Gedik, İ., Pehlivan, Ş., & Timur, E. (2005). Kocaeli Yarımadası Jeolojisi. MTA Raporları 10774, Ankara.
- Güngör, A.G., Adiloğlu, U.K., Turhan, M.C. (2013). Yol Altyapısı, Sanat Yapıları, Köprü ve Tüneller, Üstyapı ve Çeşitli İşler. Karayolları Teknik Şartnamesi (KTŞ). Karayolları Genel Müdürlüğü, Ankara 431s.
- Karışmaz, B.K., & Morova, N. (2022). Diatomitin bitümlü sıcak karışımlarda filler olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Uluslararası Teknolojik Bilimler Dergisi, c. 14, sy. 3, ss. 103–115, https://doi: 10.55974/utbd.1158664
- Ketin, İ., & Gümüş, Ö. (1963). Sinop-Ayancık arasında III. bölgeye dahil sahaların jeolojisi. TPAO rapor 288, Ankara.
- Milli Savunma Bakanlığı, (2023). Kocaeli 1/200 000 ölçekli fiziki il haritası. MSB Harita Genel Müdürlüğü, Ankara. MTA, (2020). Ereğli F24-d3 Paftası 1/25000 ölçekli Jeoloji haritası. MTA Genel Müdürlüğü, Ankara. https://www.harita.gov.tr/urun/kocaeli-fiziki-il-haritasi/368
- Taşlıgil, N., & Şahin, G. (2016). Yapı malzemesi olarak kullanılan Türkiye doğal taşlarının iktisadi coğrafya odağında analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, sy. 33, ss. 607–640, http://www.marmaracografya.com/
- Timur, E., & Aksay, A. (2002). 1/100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji haritaları. Ereğli F 24 ve F 25 paftaları. MTA Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
- TS EN 1097-1 (2011). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 1: Aşınmaya Karşı Direncin Tayini (Mikro-Deval). Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 15s.
- TS EN 1097-2 (2020). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler Bölüm 2: Parçalanma Direncinin Tayini İçin Metotlar. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 46s.
- TS EN 1097-6 (2022). Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 6: Tane Yoğunluğunun ve Su Emme Oranının Tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 64s.
- TS EN 12697-11 (2020). Bitümlü Karışımlar- Test Yöntemleri- Bölüm 11: Agrega ve Bitüm Arasındaki Benzeşmenin Belirlenmesi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 29s.
- TS EN 1367-2 (2011). Agregaların Termal ve Bozunma Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 2: Magnezyum Sülfat Deneyi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 11s.
- TS EN 1744-1 (2011). Agregaların Kimyasal Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 1: Kimyasal Analiz- Organik Madde Tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 46s.
- TS EN 933-1 (2012). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler – Bölüm 1: Tane Büyüklüğü Dağılımı Tayini – Eleme Yöntemi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 18s.
- TS EN 933-4 (2009). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 3: Tane Şekli Tayini- Şekil Endeksi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 12s.
- TS EN 933-9 (2022). Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler- Bölüm 9: İnce Tanelerin Tayini- Metilen Mavisi Deneyi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara 22s.
- Yıldız, T.D., Gültekin, A.H., & Özdamar, Ş. (2022). Gerede- Kavacık bölgesi bazaltlarının endüstriyel kullanım yelpazesinin özelliklerinin belirlenmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 10 (1), 7 - 27. https://doi.org/10.21923/jesd.943867
- Yılmaz, M. (2012). Granitik kayaçların sıcak asfalt karışımlarında agrega olarak kullanılabilirliği. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul 149s.
- Yiğit, N. (2021). Polipropilen lif boyutlarının asfalt aşınma tabakası taşıma kapasitesine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Sakarya 94s.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kaya Mekaniği, Mühendislik Jeolojisi |
| Bölüm | Jeoloji Mühendisliği |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 3 Aralık 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 4 Haziran 2024 |
| Kabul Tarihi | 18 Eylül 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: 4 |
