Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ASSESSMENT OF EARTHQUAKE RISK IN GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEMS ENVIRONMENT DIYARBAKIR EXAMPLE

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1285 - 1296, 03.12.2024
https://doi.org/10.17780/ksujes.1497648

Öz

An earthquake is a type of natural disaster characterized by the release of seismic energy that occurs as a result of the sudden and violent movement of tectonic plates in the earth's crust against each other. Due to its geographical location, Turkey is located in one of the active earthquake zones in the world, and therefore it is exposed to continuous and frequent earthquake activity. This situation requires a multi-faceted and more in-depth examination of Turkey's earthquake disaster, and the development of effective response strategies with scientific analysis. In this context, in this study, earthquake magnitudes, dates, etc. covering the years 1900-2022 belonging to all districts of Diyarbakır province were obtained from the AFAD database and transferred to the geographic information systems environment and visualized. The aim of this study was to interpret the earthquake data of all districts on a district basis and to determine which districts are more risky and which are less risky districts. It is aimed to help interpret the results with the visualized data of the study area. In addition, this article is expected to be an important resource for local governments, non-governmental organizations and individuals who want to determine the earthquake risk of Diyarbakır and take appropriate measures.

Kaynakça

  • Altuncu Poyraz, S., Kalafat, D., Güneş, Y., Turhan, F., & Polat, R. (2020). Türkiye ve civarı sismik moment tensör kataloğu: 2016-2019. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8(4), 1150–1164. https://doi.org/10.21923/JESD.789876
  • AFAD, 2024. https://www.afad.gov.tr/turkiye-deprem-tehlike-haritasi , Erişim zamanı 05 Ocak 2024
  • Bakhtiar, T., & Suardi, I. (2022). GEOSTAT application design for rapid determination of MATLAB-based earthquake risk level. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 989(1). https://doi.org/10.1088/1755-1315/989/1/012008
  • Barua, U., Ansary, M. A., Islam, I., Munawar, H. S., & Mojtahedi, M. (2023). Multi-criteria earthquake risk sensitivity mapping at the local level for sustainable risk-sensitive land use planning (RSLUP). Sustainability (Switzerland), 15(9). https://doi.org/10.3390/SU15097518
  • Cerić, A., & Ivić, I. (2023). Applıcatıon of analytıc hıerarchy process (ahp) ın earthquake rısk assessment. 964–974. https://doi.org/10.5592/CO/2CROCEE.2023.133
  • Civelekler, E., & Pekkan, E. (2022). The application of GIS in visualization of geotechnical data (SPT-Soil Properties): a case study in Eskisehir-Tepebaşı, Turkey. International Journal of Engineering and Geosciences, 7(3), 302–313. https://doi.org/10.26833/IJEG.980611
  • Demir, M., & Altaş, N. T. (2024). Kars kentinde deprem hasar risk potansiyeli taşıyan alanların CBS tabanlı AHP analizlerine dayalı olarak belirlenmesi. Geomatik, 9(1), 123–140. https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.1375650
  • Demirel, Y., & Türk, T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri (Mw 7.7 ve Mw 7.6) sonrasında Türkiye’de meydana gelen depremlerin (Mw≥4) coğrafi bilgi sistemleri ile mekânsal analizi. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 5(2), 60–69. https://doi.org/10.56130/TUCBIS.1311693
  • Diyarbakır Yenigün, 2024. https://diyarbakiryenigun.com/diyarbakir/lice-depreminin-uzerinden-48-yil-gecti-166490h, Erişim zamanı 08 Ocak 2024
  • Doğan, A., Başeğmez, M., & Aydın, C. C. (2023). Geniş çalışma alanlarında jeofizik ve jeoteknik ölçümlerin yerine geçebilecek vekil özelliklerin CBS ile belirlenmesi. Geomatik, 8(3), 293–305. https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.1161434
  • Erdik, M. (2021). Earthquake Risk Assessment from Insurance Perspective. Springer Tracts in Civil Engineering, 111–154. https://doi.org/10.1007/978-3-030-68813-4_6
  • Fischer, E., Barreca, G., Greco, A., Martinico, F., Pluchino, A., & Rapisarda, A. (2023). Seismic risk assessment of a large metropolitan area by means of simulated earthquakes. Natural Hazards, 118(1), 117–153. https://doi.org/10.1007/S11069-023-05995-Y
  • Geospatial World, 2024. https://www.geospatialworld.net/news/dronemapper-chooses-gis-software-global-mapper/, Erişim zamanı 05 Ocak 2024
  • Göver, İ. H. (2023). Türkiye ve Japonya’nın Deprem Gerçekliği: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 279–323. https://doi.org/10.56720/MEVZU.1319896
  • Habib, W., Mahmood, S., Huda, N. ul H., Noor, S. ., Saleem, A., Siraj, M. ., & Ahmad , H. . (2023). A post earthquake damage assessment using GIS in district Mirpur, Pakistan. Advanced GIS, 3(2), 53–58. Retrieved from https://publish.mersin.edu.tr/index.php/agis/article/view/926
  • Han, T., Li, T., Ji, M., Yang, Y., & Liu, F. (2023). Risk assessment and zoning of earthquake disaster in Shandong Province based on GIS. 108. https://doi.org/10.1117/12.2667651
  • Hiden, H., Minardi, S., Yasin, S., Sukrisna, B., & Ardianto, T. (2022). Determination and Mapping of the Causes of High Risk of Earthquake Hazards Using Geoelectrical Data in Bengkaung, Batu Layar, West Lombok Indonesia. Jurnal Penelitian Pendidikan IPA, 8(4), 2404–2410. https://doi.org/10.29303/JPPIPA.V8I4.2206
  • İmamoğlu, M. Ş. (2019). Diyarbakır il merkezi ve çevresinin depremselliği ve zemin özellikleri. DÜMF Mühendislik Dergisi, 10(2), 697–707. https://doi.org/10.24012/DUMF.579553
  • Jena, R., Shanableh, A., Al-Ruzouq, R., & Gibril, M. B. A. (2023). Earthquake Risk Assessment Using Xtreme Learning Machine and Remote Sensing. 2023 Advances in Science and Engineering Technology International Conferences, ASET 2023. https://doi.org/10.1109/ASET56582.2023.10180748
  • Nemutlu, Ö. F., Balun, B., Benli, A., & Sarı, A. (2020). Bingöl ve Elazığ İlleri Özelinde 2007 ve 2018 Türk Deprem Yönetmeliklerine Göre İvme Spektrumlarının Değişiminin İncelenmesi. DÜMF Mühendislik Dergisi. https://doi.org/10.24012/DUMF.703138
  • Özmen, B. (2023). Türkiye Deprem Bölgeleri Haritalarının Tarihsel Gelişimi ve Ankara’ya Etkileri. Afet ve Risk Dergisi, 6(3), 710–722. https://doi.org/10.35341/AFET.1336981
  • Özşahin, B. (2021). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2019’a Göre Kırklareli İçin Deprem Yüklerinin Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(2), 836–863. https://doi.org/10.29130/DUBITED.768494
  • Santos-Reyes, J., & Gouzeva, T. (2022). Seismic risk communication: The case of preparatory schools in Mexico city. Research Anthology on Managing Crisis and Risk Communications, 83–99. https://doi.org/10.4018/978-1-6684-7145-6.CH006 Seyrek, E. (2020). Yeni Türkiye sismik tehlike haritasının Ege bölgesi için değerlendirilmesİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. https://doi.org/10.28948/NGUMUH.617268 Tursun, D., Taş, Ö. F., & Sayın, E. (2023). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018’e (TBDY-2018) göre betonarme bir binanın perde elemanlarının hasar sınır bölgelerinin tespit edilmesi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 35(2), 581–595. https://doi.org/10.35234/FUMBD.1287311

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ORTAMINDA DEPREM RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ DİYARBAKIR ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 4, 1285 - 1296, 03.12.2024
https://doi.org/10.17780/ksujes.1497648

Öz

Deprem, yer kabuğundaki tektonik plakaların ani ve şiddetli bir biçimde birbirine karşı hareket etmesi sonucu ortaya çıkan sismik enerji salınımı ile karakterize edilen, doğal bir afet türüdür. Türkiye, coğrafi konumu itibariyle dünya üzerinde aktif deprem bölgelerinden birinde yer almakta olup, bu nedenle sürekli ve sık deprem aktivitesine maruz kalmaktadır. Bu durum, Türkiye'nin deprem afetinin çok yönlü bir şekilde ve daha derinlemesine incelenmesini, bilimsel analiz ile etkili müdahale stratejileri geliştirilmesini gerektirmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada Diyarbakır ilinin tüm ilçelerine ait 1900-2022 yıllarını kapsayan deprem büyüklüğü, tarihleri vs. gibi büyüklükler AFAD veri tabanından elde edilerek coğrafi bilgi sistemleri ortamına aktarılıp görselleştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı ilçe bazında tüm ilçelere ait deprem verilerini yorumlayarak hangi ilçelerin daha riskli hangilerinin ise daha az riskli ilçeler olduğunu belirlemek olmuştur. Çalışma alanına ait görselleştirilmiş verilerle sonuçları yorumlama konusunda yardımcı olması hedeflenmiştir. Ayrıca bu makale, Diyarbakır'ın deprem riskini belirlemek ve buna uygun önlemleri almak isteyen yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve bireyler için önemli bir kaynak olması beklenmektedir.

Kaynakça

  • Altuncu Poyraz, S., Kalafat, D., Güneş, Y., Turhan, F., & Polat, R. (2020). Türkiye ve civarı sismik moment tensör kataloğu: 2016-2019. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8(4), 1150–1164. https://doi.org/10.21923/JESD.789876
  • AFAD, 2024. https://www.afad.gov.tr/turkiye-deprem-tehlike-haritasi , Erişim zamanı 05 Ocak 2024
  • Bakhtiar, T., & Suardi, I. (2022). GEOSTAT application design for rapid determination of MATLAB-based earthquake risk level. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 989(1). https://doi.org/10.1088/1755-1315/989/1/012008
  • Barua, U., Ansary, M. A., Islam, I., Munawar, H. S., & Mojtahedi, M. (2023). Multi-criteria earthquake risk sensitivity mapping at the local level for sustainable risk-sensitive land use planning (RSLUP). Sustainability (Switzerland), 15(9). https://doi.org/10.3390/SU15097518
  • Cerić, A., & Ivić, I. (2023). Applıcatıon of analytıc hıerarchy process (ahp) ın earthquake rısk assessment. 964–974. https://doi.org/10.5592/CO/2CROCEE.2023.133
  • Civelekler, E., & Pekkan, E. (2022). The application of GIS in visualization of geotechnical data (SPT-Soil Properties): a case study in Eskisehir-Tepebaşı, Turkey. International Journal of Engineering and Geosciences, 7(3), 302–313. https://doi.org/10.26833/IJEG.980611
  • Demir, M., & Altaş, N. T. (2024). Kars kentinde deprem hasar risk potansiyeli taşıyan alanların CBS tabanlı AHP analizlerine dayalı olarak belirlenmesi. Geomatik, 9(1), 123–140. https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.1375650
  • Demirel, Y., & Türk, T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri (Mw 7.7 ve Mw 7.6) sonrasında Türkiye’de meydana gelen depremlerin (Mw≥4) coğrafi bilgi sistemleri ile mekânsal analizi. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 5(2), 60–69. https://doi.org/10.56130/TUCBIS.1311693
  • Diyarbakır Yenigün, 2024. https://diyarbakiryenigun.com/diyarbakir/lice-depreminin-uzerinden-48-yil-gecti-166490h, Erişim zamanı 08 Ocak 2024
  • Doğan, A., Başeğmez, M., & Aydın, C. C. (2023). Geniş çalışma alanlarında jeofizik ve jeoteknik ölçümlerin yerine geçebilecek vekil özelliklerin CBS ile belirlenmesi. Geomatik, 8(3), 293–305. https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.1161434
  • Erdik, M. (2021). Earthquake Risk Assessment from Insurance Perspective. Springer Tracts in Civil Engineering, 111–154. https://doi.org/10.1007/978-3-030-68813-4_6
  • Fischer, E., Barreca, G., Greco, A., Martinico, F., Pluchino, A., & Rapisarda, A. (2023). Seismic risk assessment of a large metropolitan area by means of simulated earthquakes. Natural Hazards, 118(1), 117–153. https://doi.org/10.1007/S11069-023-05995-Y
  • Geospatial World, 2024. https://www.geospatialworld.net/news/dronemapper-chooses-gis-software-global-mapper/, Erişim zamanı 05 Ocak 2024
  • Göver, İ. H. (2023). Türkiye ve Japonya’nın Deprem Gerçekliği: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 279–323. https://doi.org/10.56720/MEVZU.1319896
  • Habib, W., Mahmood, S., Huda, N. ul H., Noor, S. ., Saleem, A., Siraj, M. ., & Ahmad , H. . (2023). A post earthquake damage assessment using GIS in district Mirpur, Pakistan. Advanced GIS, 3(2), 53–58. Retrieved from https://publish.mersin.edu.tr/index.php/agis/article/view/926
  • Han, T., Li, T., Ji, M., Yang, Y., & Liu, F. (2023). Risk assessment and zoning of earthquake disaster in Shandong Province based on GIS. 108. https://doi.org/10.1117/12.2667651
  • Hiden, H., Minardi, S., Yasin, S., Sukrisna, B., & Ardianto, T. (2022). Determination and Mapping of the Causes of High Risk of Earthquake Hazards Using Geoelectrical Data in Bengkaung, Batu Layar, West Lombok Indonesia. Jurnal Penelitian Pendidikan IPA, 8(4), 2404–2410. https://doi.org/10.29303/JPPIPA.V8I4.2206
  • İmamoğlu, M. Ş. (2019). Diyarbakır il merkezi ve çevresinin depremselliği ve zemin özellikleri. DÜMF Mühendislik Dergisi, 10(2), 697–707. https://doi.org/10.24012/DUMF.579553
  • Jena, R., Shanableh, A., Al-Ruzouq, R., & Gibril, M. B. A. (2023). Earthquake Risk Assessment Using Xtreme Learning Machine and Remote Sensing. 2023 Advances in Science and Engineering Technology International Conferences, ASET 2023. https://doi.org/10.1109/ASET56582.2023.10180748
  • Nemutlu, Ö. F., Balun, B., Benli, A., & Sarı, A. (2020). Bingöl ve Elazığ İlleri Özelinde 2007 ve 2018 Türk Deprem Yönetmeliklerine Göre İvme Spektrumlarının Değişiminin İncelenmesi. DÜMF Mühendislik Dergisi. https://doi.org/10.24012/DUMF.703138
  • Özmen, B. (2023). Türkiye Deprem Bölgeleri Haritalarının Tarihsel Gelişimi ve Ankara’ya Etkileri. Afet ve Risk Dergisi, 6(3), 710–722. https://doi.org/10.35341/AFET.1336981
  • Özşahin, B. (2021). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2019’a Göre Kırklareli İçin Deprem Yüklerinin Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(2), 836–863. https://doi.org/10.29130/DUBITED.768494
  • Santos-Reyes, J., & Gouzeva, T. (2022). Seismic risk communication: The case of preparatory schools in Mexico city. Research Anthology on Managing Crisis and Risk Communications, 83–99. https://doi.org/10.4018/978-1-6684-7145-6.CH006 Seyrek, E. (2020). Yeni Türkiye sismik tehlike haritasının Ege bölgesi için değerlendirilmesİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. https://doi.org/10.28948/NGUMUH.617268 Tursun, D., Taş, Ö. F., & Sayın, E. (2023). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018’e (TBDY-2018) göre betonarme bir binanın perde elemanlarının hasar sınır bölgelerinin tespit edilmesi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 35(2), 581–595. https://doi.org/10.35234/FUMBD.1287311
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Deprem Mühendisliği
Bölüm İnşaat Mühendisliği
Yazarlar

Ali Em 0000-0001-8170-9422

Burak Gül 0009-0005-7735-2455

Yayımlanma Tarihi 3 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 7 Haziran 2024
Kabul Tarihi 8 Ağustos 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Em, A., & Gül, B. (2024). COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ORTAMINDA DEPREM RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ DİYARBAKIR ÖRNEĞİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 27(4), 1285-1296. https://doi.org/10.17780/ksujes.1497648