Yapıların deprem performansı değerlendirmede kırılganlık eğrileri önemli bir rol oynamaktadır. Kırılganlık eğrilerinin geliştirilmesinde artımsal dinamik analiz (IDA) yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma, Türkiye'de yaygın olarak bulunan orta yükseklikte ve yumuşak kat düzensizliğine sahip betonarme binaların deprem etkisi altındaki hasar görebilirliklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada çeşitli betonarme çerçeve sistemler, Türk Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018) esas alınarak modellenmiş ve Artımsal Dinamik Analiz yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Dolgu duvarlar, eşdeğer basınç çubuğu modeliyle temsil edilmiştir. Analizler, seçilen üç farklı güçlü yer hareketi kaydı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yapısal performans, Kullanıma Devam (OP), Hemen Kullanım (IO), Kontrollü Hasar (DC), Can Güvenliği (LS) ve Göçme Önleme (CP) limit durumları baz alınarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, zemin katta dolgu duvar bulunmamasının ve kat yüksekliğinin artırılmasının, katlar arası ötelemeleri ve dolayısıyla yapıların kırılganlığını önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Bu bulgular, yapı tasarım ve güçlendirme süreçlerinde yumuşak kat etkisinin dikkate alınmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Hasar Görebilirlik Kırılganlık Eğrileri Yumuşak Kat Artımsal Dinamik Analiz
Fragility curves play a crucial role in evaluating the seismic performance of structures. Incremental Dynamic Analysis (IDA) is widely used in the development of these curves. This study aims to investigate the seismic vulnerability of medium-rise reinforced concrete buildings with soft-story irregularities, which are commonly found in Turkey. In the study, various reinforced concrete frame systems were modeled based on the Turkish Seismic Code (TSC-2018) and evaluated using the Incremental Dynamic Analysis method. Infill walls were represented using an equivalent strut model. The analyses were carried out using three selected strong ground motion records. Structural performance was assessed based on the limit states of Operational (OP), Immediate Occupancy (IO), Damage Control (DC), Life Safety (LS), and Collapse Prevention (CP). The results indicated that the absence of infill walls on the ground floor and increased story height significantly amplified inter-story drifts and, consequently, the fragility of the structures. These findings highlight the necessity of considering the soft-story effect in both structural design and seismic retrofitting processes.
Vulnerability Fragility Curves Soft Storey İncremental Dynamic Analysis
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Betonarme Yapılar, Deprem Mühendisliği, İnşaat Mühendisliğinde Sayısal Modelleme, Yapı Mühendisliği |
Bölüm | İnşaat Mühendisliği |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 3 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 5 Temmuz 2025 |
Kabul Tarihi | 7 Ağustos 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 28 Sayı: 3 |