Artan dünya nüfusunu beslerken doğal kaynakların korunması ve sera gazı (GHG) emisyonlarının azaltılması, sürdürülebilir gıda üretiminin temel hedeflerindendir. Bu çerçevede peynir üretiminde en büyük çevresel etki, çiğ süt üretim aşamasında oluşur. Bununla birlikte, işleme, olgunlaştırma, ambalajlama, depolama ve dağıtım süreçleri de karbon ayak izine katkıda bulunur. Emisyon miktarları; peynir türü, olgunlaşma süresi, süt türü, üretim ölçeği, teknoloji seviyesi ve yaşam döngüsü analizi (LCA) sınırlarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Dolayısyla peynir üretiminin her aşamasındaki karbon salımlarının belirlenmesi önem taşımaktadır. Karbon ayak izinin azaltılmasında düşük metan salan ırkların seçimi, yem optimizasyonu, gübre yönetiminin iyileştirilmesi, yenilenebilir enerji kullanımı, proses optimizasyonları, peynir altı suyunun yeniden değerlendirilmesi, geri dönüştürülebilir ambalaj tercihleri ve lojistikte verimlilik artırıcı önlemler etkili stratejilerdir. Bu çalışma, peynir üretiminde kullanılan hammaddelerden başlayarak işleme, ambalajlama ve lojistik süreçlerine kadar olan tüm aşamalarda oluşan karbon ayak izini değerlendirmeyi; karbon ayak izine katkıda bulunan etkileri azaltmaya yönelik uygulanabilir stratejileri literatür ışığında derleyerek peynir üretiminde sürdürülebilir üretim modellerinin geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Protecting natural resources and reducing greenhouse gas (GHG) emissions while feeding the growing global population are key goals of sustainable food production. In this context, the greatest environmental impact in cheese production occurs during the raw milk production stage. However, the processes of processing, ripening, packaging, storage, and distribution also contribute to the carbon footprint. Emission amounts vary depending on the type of cheese, ripening time, type of milk, production scale, level of technology, and life cycle analysis (LCA) boundaries. Therefore, determining carbon emissions at every stage of cheese production is important.
Choosing low-methane-emitting breeds, optimising feed, improving fertiliser management, using renewable energy, optimising processes, re-evaluating whey, preferring recyclable packaging, and implementing efficiency-enhancing measures in logistics are effective strategies for reducing the carbon footprint.
This study aims to evaluate the carbon footprint at all stages of cheese production, starting from the raw materials used in cheese production and including processing, packaging, and logistics processes; to compile feasible strategies for reducing the effects contributing to the carbon footprint in light of the literature; and to contribute to the development of sustainable production models in cheese production.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Gıda Mühendisliği |
Bölüm | Derleme |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 3 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 14 Ağustos 2025 |
Kabul Tarihi | 29 Ağustos 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 28 Sayı: 3 |